De Statistieken spreken over 2016 en 2017 (1)

(publicatiedatum 13 januari 2017)
Wij laten u hieronder enige indicaties zien, die “de toekomst voorspellen” op basis van statistische reeksen binnen de technische analyseEen vorm van markt analyse die uitgaat van vraag en aanbod en handelsvolume, waarbij men met behulp charts en formules gebaseerd op marktgegevens probeert vast te stellen in welke fase van haar ontwikkeling de markt zich bevindt. Copyright Vladeracken. Het zijn geen vaste of sterke voorspellingen. Het zijn de uitkomsten van hoogstwaarschijnlijk in alle gevallen te weinig cijfers om een goede kansberekening te maken. Maar men ziet ze ieder jaar her en der opduiken en er zijn beleggers, die van mening zijn dat ze er hun voordeel mee kunnen doen. Wij geven in twee artikelen een overzicht van de meest gepubliceerde stellingen, zoals wij dat overigens al enkele jaren doen.

Damrak Wijsheid: Eerste handelsdag rood, Beursjaar dood.

Wij hebben hier geen statistiek van gevonden en derhalve hebben wij er zelf een gemaakt. Onze analyse start in 1985 en bestrijkt 33 jaar. De AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken noteerde ultimo 1985 121,50. Op 31 december 2016 sloot de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken op het niveau van 483,17. Een toename van 361,67 punten (exclusief dividend).
De regel die men uit dit gezegde kan afleiden is dus; Neem een long positie in als de koers op de eerste handelsdag van het jaar hoger sluit en verkoop deze op de laatste handelsdag van het jaar. Had men de regel nauwgezet gevolgd dan zou men een winst gemaakt hebben van 835,14 punten. En men zou een verlies gemaakt hebben (de positieve voorspelling kwam niet uit) van 75,91 punten. De nettowinst zou dus geweest zijn 759,23 punten. Mooi dus. Maar daarnaast zou men een verlies ontlopen hebben van 660,91 punten. Dit is dus het verlies dat de markt leed toen de Damrak Wijsheid zei, dat men uit de markt moest blijven (de koers van de eerste dag was lager dan de koers van de laatste dag van het voorgaande jaar). Zes keer was de voorspelling onjuist. Men miste daardoor een winst van 263,35 punten. Opvallend is het dat alle aankondigingen van een verliesjaar correct waren.
De resultaten van deze Wijsheid zijn dus indrukwekkend en dat beloofde dus niet veel goeds voor het jaar 2016. De realiteit was anders. In 2016 kon er geen positie ingenomen worden, maar had men dat wel gedaan dan was de winst 41,35 punten hoger geweest. Door niet mee te doen zou men overigens wel een buitengewoon moeilijk jaar van de zijlijn mogen hebben aanschouwen, maar dit ter zijde.
Voor 2017 geldt dat u in de markt moet zitten, want op 30 december sloot de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken op 483,17 en op 2 januari was het slot 486,37, hoger dus.

De gemiddeldes op één januari

In ons artikel van 26 februari vorig jaar over statistieken schreven wij, dat slechts een beetje activiteit voor de passieve belegger (buy-and-hold) zeer goed kon uitpakken. Wij willen deze stelling nog iets verder onderbouwen. In de technische analyseEen vorm van markt analyse die uitgaat van vraag en aanbod en handelsvolume, waarbij men met behulp charts en formules gebaseerd op marktgegevens probeert vast te stellen in welke fase van haar ontwikkeling de markt zich bevindt. Copyright Vladeracken wordt er van uitgegaan dat de gemiddeldes goede volgers zijn en dat men uit hun verloop veel koopsignalen kan genereren. Wij hebben daar een statistiek voor opgezet, waarbij wij de hulp ingeroepen hebben van twee van de meest gebruikte gemiddeldes. De regel is als volgt: Neem positie in op de eerste handelsdag van het jaar als het 50-daags gemiddelde boven het 200-daags gemiddelde ligt. Verkoop de positie op de laatste dag van dat jaar. U vindt de resultaten voor de DJIA (Dow Jones Industrials Average) en ook voor de AEX van deze strategieQuis est tam dissimile homini. Cur id non ita fit? Tum Triarius: Posthac quidem, inquit, audacius. Ut proverbia non nulla veriora sint quam vestra dogmata Copyright Vladeracken over de laatste 21 jaar hieronder opgenomen in tabel 1.

Tabel 1.

Let op: Gemakshalve gebruiken wij weekkoersen. Hierdoor kunnen de in- en uitstapdata iets verschillen van de regel, maar in de praktijk maakt dit niet veel uit. De regel ten aanzien van de gemiddeldes blijft uiteraard gelden. Bovendien zijn hier geen valutacorrecties toegepast en $’s zijn toch iets anders dan €’s.

De eerste conclusie, die voor de hand ligt, is dat de DJIA en de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken niet helemaal parallel lopen. Driemaal in de onderzochte periode stapt de AEX één jaar later in. In alle drie gevallen kruisten de gemiddeldes van de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken telkens iets later maar regel is regel. De conclusie uit deze constatering is, dat men de signalen voor de DJIA ook voor de AEX kan gebruiken, want men mist bij de AEX door de latere instap 204 punten winst.

De opbrengst bij de DJIA bedraagt netto 17.967 punten na verrekening van een verlies van 1.275 punten. Stelt men dat tegenover een Buy-and-Hold aanpak die 14.669 punten zou hebben opgeleverd dan komt men op een verschil van 22,5% in het voordeel van de actievere strategieQuis est tam dissimile homini. Cur id non ita fit? Tum Triarius: Posthac quidem, inquit, audacius. Ut proverbia non nulla veriora sint quam vestra dogmata Copyright Vladeracken. Let op: bij deze methode kan men nog steeds het hele jaar gaan spelevaren, alleen op 1 januari  moet men even opletten. De 22,5% hogere winst ontstaat uiteraard omdat de actievere 1-januari-belegger 7.296 punten verlies mist. Hij mist ook 4.025 punten aan winst, maar er bestaat geen twijfel over dat hij op deze wijze veel minder peentjes zit te zweten dan de passieve belegger.
De actieve belegger mist ook in een aantal jaren het dividend, daar is in dit verhaal geen rekening mee gehouden. Door het geld op een depositorekening te zetten pakt hij uiteraard weer een deel van de gemiste dividendopbrengsten terug.
Voor de AEX geldt dat de winst 521 bedraagt na verrekening van een verlies van 85 punten. Hij ontgaat 591 punten, die hij verloren zou hebben als hij steeds in de markt was gebleven, daartegenover had hij ook 444 punten winst gemist. Had hij echter de DJIA signalen genomen dan was zijn nettowinst 705 geweest en had hij slechts 240 punten winst gemist (mooi resultaat). Waarom de DJIA tot drie keer toe in deze periode op 1 januari het goede signaal gaf en dat de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken een weekje later kwam is niet duidelijk. Het kan liggen aan het feit de Amerikaanse markten het in het algemeen iets beter deden dan de Europese, maar het kan ook liggen aan het verschil in samenstelling van de index. De DJIA is een prijsgewogen index (dat bepleiten wij al jaren voor de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken) en niet alle 30 aandelen, die de index vormen worden bij opening altijd meegenomen, waardoor, zoals men stelt, de openingskoersen vaak gelijk zijn aan de voorgaande slotkoersen. Hoe dit ook zij, de gemiddeldes kunnen veel bijdragen aan een meer uitgekiende handel op indexen dan zonder meer de kop in het zand steken.
Voor 2017 geldt dat dit statische advies u aanraadt om in de markt te zitten. Wij wijzen er wel op dat onze berekening slechts een relatief korte periode omspant. De conclusies mogen dus zeker niet “statistisch relevant onderbouwd” genoemd worden. Maar dat wist u al want dit geldt eigenlijk voor alle strategieQuis est tam dissimile homini. Cur id non ita fit? Tum Triarius: Posthac quidem, inquit, audacius. Ut proverbia non nulla veriora sint quam vestra dogmata Copyright Vladerackenën, die wij hier de revue laten passeren.

DE JANUARI BAROMETER

De Januari BarometerStudies wijzen erop dat als de eerste vijf beursdagen van het jaar een netto-stijging laten zien de kans groot is dat het gehele jaar een positief beursjaar wordt. Statistisch werd vastgesteld dat de rest van het jaar een gemiddelde stijging van 14,8% laat zien indien januari een positief resultaat oplevert. Wanneer januari negatief is dan ligt dit gemiddelde op 2,92%. Op Wallstreet heerst het gezegde: “Zoals januari gaat, gaat het jaar”. Copyright Vladeracken stelt dat indien de eerste 5 handelsdagen van het jaar positief worden afgesloten, de kans groot is, dat het gehele jaar met winst wordt afgesloten. Deze statistiek werd berekend op basis van de uitslagen van de S&P500.

S&P 500 Index

De statistiek vermeldt dat een positief resultaat van de eerste vijf handelsdagen een gemiddelde stijging voor de S&P500 oplevert van 14,8%. De gegevens waarop men zich vorig jaar moest baseren waren als volgt:

Op 31 december 2016 sloot de S&P500 Index op 2.238,83. Gelukkig was er Trump, die roet in het eten gooide, want de statistiek kwam weer niet uit, maar nu aan de goede kant. 2015 was ook al een jaar, dat niet gehoorzaamde aan de statistiek, maar dat was toen in negatieve zin. De koers op het einde van het jaar had toen hoger moeten liggen, maar hij lag lager. Nu staan we er weer goed voor, want vijf handelsdagen na 31 december 2016 noteert de S&P500 2.268,90. Wij gaan dus een mooi jaar tegemoet, althans volgens de Januari BarometerStudies wijzen erop dat als de eerste vijf beursdagen van het jaar een netto-stijging laten zien de kans groot is dat het gehele jaar een positief beursjaar wordt. Statistisch werd vastgesteld dat de rest van het jaar een gemiddelde stijging van 14,8% laat zien indien januari een positief resultaat oplevert. Wanneer januari negatief is dan ligt dit gemiddelde op 2,92%. Op Wallstreet heerst het gezegde: “Zoals januari gaat, gaat het jaar”. Copyright Vladeracken.

AEX Index

De AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken sloot het jaar 2015 af met een koers van 441,82. Vijf handelsdagen later op 8 januari 2016 bedroeg de slotkoers 410,82. Onze conclusie was toentertijd duidelijk. De AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken zou evenals de S&P500, het jaar 2016 lager afsluiten. Maar dat was niet het geval want in Amsterdam sloot de index het jaar 2016 af met een koers van 483,17. Een stevige misser dus als men zich op de statistiek had gebaseerd. Op 6 januari 2017 was de slotkoers 487,00. Dit voorspelt dus nu voor de AEX een mooi beursjaar 2017.

Santa Claus Rally

Jeff Hirsch stelde een andere statistische aanpak voor. Ga long gedurende de vijf laatste handelsdagen van het jaar en verkoop de positie op de derde dag van het nieuwe jaar. Wij hebben geen onderzoeksresultaten gevonden waarop deze aanpak gebaseerd is, en wij weten ook niet op welke index hij dit berekende. Wij geven hieronder de laatste zes jaar voor de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken plus het resultaat voor het jaar 2017.

Tabel 2.

De heer Hirsch had dus in 2017 een mooi resultaat. Met 5 positieve afsluitingen en 2 negatieve is het algemene resultaat is nog steeds duidelijk positief. Opgeteld werden er 12,69 punten op de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken verdiend. Maar gewoon in de index belegd blijven had, mits uiteraard in 2011 was ingestapt, een veel beter resultaat opgeleverd.

First Trading Day of the Month

Tom Gentile meldt “de statistische bevinding, dat de beurs op de eerste dag van de maand sinds 1995 meestal een sprong laat zien.” Hiermede bevestigde hij de waarde van een handelssysteem van Jeffrey Hirsch, dat koopt op de laatste handelsdag van de maand en verkoopt op de eerste handelsdag van de daaropvolgende maand. Hij stelt dat 75% van het aantal handelingen winst oplevert en dat het totale resultaat positief is. Wij hebben de statistiek niet gevonden, maar wij hebben een opstelling gemaakt van het resultaat op de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken voor de afgelopen jaren 2014/2016 (zie onze artikelen onder de zoekterm Statistiek)

Tabel 3

In 2014 waren er 4 maanden, die positief waren en in de overige 8 maanden werd verlies geleden. In 2015 waren er 7 positieve maanden en 5 negatieve. Nu tellen wij over 2016 9 negatieve transacties en 3 positieve. In totaal maakt dat 22 negatieve maanden en 14 positieve. Het jaar 2017 begon goed, want op basis van deze statistiek werd er winst gemaakt. Toch begint het er naar uit te zien dat het systeem van Hirsch het vandaag de dag niet meer zo goed doet.

De Decenniumjaren

Het Vladeracken Woordenboek zegt hiervan: Een selectiemethode waarbij uitgegaan wordt van het laatste cijfer van een jaartal. Hierbij zijn de jaartallen eindigend op een 5 het meest interessant, gevolgd door de jaartallen eindigend op een 8.

Deze theorie is gebaseerd op de gedachte, dat financiële markten zich bewegen in cycli. Het getal is dus niet maatgevend, maar het is de cyclus, die kennelijk 10 jaar duurt. Het nu achter ons liggende jaar 2016 eindigde op een 6. Dit getal zou een gematigd decennium resultaat geven. Het afgelopen jaar gaf een beter dan gematigd resultaat en de dank hiervoor gaat uit naar de laatste maand. Een van de commentatoren schreef, dat het maar goed was dat Julius Caesar zijn jaar op 1 januari liet beginnen. Had hij het jaareinde op 30 oktober gezet dan had het jaarresultaat 2016 er heel anders uitgezien. Voor de jaren eindigend op een 7 is de statistiek zonder meer negatief.

Presidential Election Cycle

De eerste twee jaar van de Amerikaanse Presidential Election Cycle zouden volgens deze beweringen zwakke jaren zijn voor de belegger. De laatste twee zouden uitblinken door positieve effectenmarkten. De gedachte is dat een nieuwe president begint met de zaken op orde te brengen en te bezuinigen zodat er vlak voor zijn herverkiezing ruimte is om de overheid cadeautjes te laten uitdelen in de vorm van belastingverlagingen en andere vormen van verruimend beleid. Deze statistiek heeft het voor 2016 dus goed gezien maar dat heeft zeker niet aan Obama gelegen. Het is eerder de president-elect, die voor de hausse op de makten zorgde, maar de grote vraag is wel of hij daarmede een goed resultaat voor zijn eerste jaar kan bewerkstelligen. Zijn programma, dat duidelijk niet voldoet aan de veronderstelde activiteiten in het eerste presidentiële jaar, valt in een economie, die vol op stoom is en de vele economen die voorzien, dat een dergelijk programma in de (reeds enigszins oververhitte) Amerikaanse economie slecht gaat vallen overtreffen de balletjes op het Chinese telraam. Vreemd genoeg zou de statistiek dus wel eens gelijk kunnen krijgen, ondanks dat de redenen wel heel verschillend zijn.

Handelssysteem op de Presidential Election Cycle

Op deze cyclus zijn ook handelssystemen ontwikkeld. Een daarvan koopt op het slot van de maand september vóór de presidentsverkiezingen. Men verkoopt op de laatste dag van hetzelfde jaar. Lezers die dit wel zien zitten moeten dus op 30 september 2016 positie ingenomen hebben. In het jaar 2016 zou deze tactiek wel degelijk profijtelijk zijn geweest. De S&P500 eindigde de periode 30-9 / 30-12 van 2016 met een winst van 3,26%. De AEX sloot af met een winst van 9,2%.

Een tweede systeem stelt dat men 26 maanden voor de verkiezingen moet kopen. De Amerikaanse kieswet schrijft voor dat Election Day valt op dinsdag na de eerste maandag in november. U had dus in september 2014 positie in moeten nemen. Deze maand sloot in Amsterdam met een koers voor de AEX van 421,14. De S&P500 sloot met een notering van 1.972,29. Op 8 november 2016, de verkiezingsdag, sloot de markt in Amerika voor de S&P500 met een koers van 2.139,56, hetgeen een stijging betekende van 8,5%. In Amsterdam sloot de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken op 450,18. Een koersstijging dus van 6,9%. Deze resultaten zijn mooi te noemen en zij passen in de voorspellingen.

Conclusie

Als men de  bovenstaande resultaten op een rijtje zet dan komt men tot de volgende voorspelling voor het jaar 2017:

Voorlopig staat de teller dus voor de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken op 60% positief. En die voor Amerika op 50%. Dit verschil ontstaat, omdat wij nooit hebben  uitgerekend of men in Amerika ook van een “Damrak Wijsheid” mag spreken. Wij zullen in een volgend artikel, dat verschijnt in februari, zien wat wij aan deze conclusie nog kunnen toevoegen.

Den Haag, 13 januari 2017
Gijsbrecht K. van Dommelen
Vladeracken BV

www.vladeracken.nl

Disclaimer
De auteur is verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Vladeracken BV, een vermogensbeheerder met vergunning van de AFM. Vladeracken BV handelt voor sommige cliënten conform de hier besproken strategieQuis est tam dissimile homini. Cur id non ita fit? Tum Triarius: Posthac quidem, inquit, audacius. Ut proverbia non nulla veriora sint quam vestra dogmata Copyright Vladeracken. Dit stuk is geen beleggingsadvies. Wie conform de hier besproken strategieQuis est tam dissimile homini. Cur id non ita fit? Tum Triarius: Posthac quidem, inquit, audacius. Ut proverbia non nulla veriora sint quam vestra dogmata Copyright Vladerackenën belegt of wenst te beleggen doet dat voor eigen rekening en risico. In dit kader wijzen de auteur en Vladeracken BV alle verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit stuk van de hand. De besproken strategieQuis est tam dissimile homini. Cur id non ita fit? Tum Triarius: Posthac quidem, inquit, audacius. Ut proverbia non nulla veriora sint quam vestra dogmata Copyright Vladerackenën vertegenwoordigen een hoog risico.