Waar zijn de bodems? – Edelmetalen – Goud, Zilver, Platina en Palladium

(publicatiedatum: 3 juni 2016)

Financiële markten bewegen al geruime tijd in zijwaartse patronen. Er is een grote consolidatieEen periode waarin de koersen tijdelijk in zijwaartse richting ten opzichte van de aan de gang zijnde trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken bewegen. In het algemeen geldt dat de prijzen even rust nemen alvorens hun weg te vervolgen. Zie ook congestieperiode. Copyright Vladeracken aan de gang zo lijkt het. Voor lange termijn beleggers is het dan belangrijk om in het oog te houden in welke fase dit soort patronen zich bevindt. Gaat het om bodempatronen, gaat het om toppatronen of is er sprake van consolidaties binnen een trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken, die de trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken zelf niet veranderen. En dan is het belangrijk om te weten wat de richting van die trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken dan wel is. Dit soort analyses kan men natuurlijk pas maken als een consolidatiefase of omkeerfase al enige tijd onderweg is. Maar in de aandelenmarkten is de reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken al sinds begin 2015 aan de gang en ook op het gebed van veel grondstoffen is er al maanden lang sprake van min of meer zijwaartse patronen.

Daarom hebben wij twee weken geleden al gekeken naar de (technische) positie van de financiële markten in de BRIC-landen. De volgende, wat ons betreft logische, stap in deze analyse is een blik op de ontwikkelingen van de prijzen van enkele edelmetalen waaronder het Goud, Zilver maar ook Palladium en Platina.

Goud

Goud, de belangrijkste van de door ons genoemde vier edelmetalen, wordt nog altijd door veel analisten gezien als de maatstaf voor geldontwaarding. Als de waarde van een munt daalt, geldt goud voor veel beleggers als veilig en waardevast alternatief. Er is in de wereld maar een beperkte hoeveelheid goud. Overheden en centrale banken kunnen niet onbeperkt goud aanmaken. Goud is wel gemakkelijk in het gebruik omdat het in kleine hoeveelheden (munten) kan worden omgevormd en niet aan bederf onderhevig is. Op die manier kan goud eenvoudig worden gebruikt als alternatief voor het financieren van handel in fases waarin burgers het papierengeld uitgegeven door nationale en internationale overheden niet meer vertrouwen. Goud is door de eeuwen heen vaak gebruikt als betaalstandaard waarbij valuta-eenheden gekoppeld werden aan de prijs van goud, door munten in een vaste verhouding met goud inwisselbaar te maken. Maar dat beperkt overheden in de mogelijkheid om geld bij te drukken. Mits gecontroleerd gebeurd, kan het bijdrukken van geld de economische groei in een land versnellen. Met dat argument hebben alle overheden in de wereld de goudstandaard losgelaten. Maar overheden zijn weinig gedisciplineerd en komen maar al te vaak in de verleiding om ongecontroleerd en in veel te grote hoeveelheden geld bij te drukken om de eigen begrotingsproblemen te verhelpen. In plaats van te zorgen voor een begrotingsevenwicht, zoals u en wij dat verplicht zijn in ons eigen huishouden op straffe van een faillissement, drukken overheden maar al te graag extra geld om begrotingstekorten af te dekken.

Het effect daarvan is geldontwaarding (ook wel inflatie genoemd) met in uitzonderlijke gevallen, hyperinflatie als sluitstuk. In dat geval wordt het geld in sneltreinvaart waardeloos. Voorbeelden hiervan zijn er te over, denkt u maar aan de Weimar-republiek (Duitsland, jaren dertig van de vorige eeuw) maar meer recente voorbeelden zijn Turkije, Venezuela en Zimbabwe.

Het antwoord op hyperinflatie is schuld (mits de rente betaald kan blijven worden wordt uw schuld vanzelf minder waard) tegenover fysiek bezit zoals grond, gebouwen, productiefaciliteiten etc. Het nadeel van fysiek bezit is echter dat fysiek bezit niet altijd even gemakkelijk te verhandelen is, niet liquide is. En een mens moet toch dagelijks naar de bakker kunnen. En dan zijn edelmetalen, in fysieke vorm wel te verstaan, een goed en bruikbaar alternatief.

De discussie over inflatie wordt de laatste jaren weer fel gevoerd. Alom klagen centrale banken over een gebrek aan inflatie. Zij doen dat omdat deflatie (het dalen van prijzen en het dus toenemen van de koopkrachtwaarde van geld) het afbetalen van schulden voor overheden uiterst moeilijk maken. En overheden in de hele wereld zitten tot over hun oren in de schulden. Dus is het belangrijk om die schulden juist minder waard te laten worden door de waarde van het geld te verminderen. Nu wordt inflatie officieel maar half gemeten. Veel voor burgers belangrijke en voortdurend stijgende kostenposten worden buiten inflatiecijfers gehouden. Zo zijn in veel landen de kosten van de gezondheidszorg geen onderdeel van de officieel gemeten en gepubliceerde inflatiecijfers. Maar u en wij weten dat de premie voor de zorgverzekering in Nederland, inclusief eigen risico, al jaren veel harder toeneemt dan onze salarissen. In Frankrijk is het zelfs beleid om de samenstelling van het nationale inflatiecijfer jaarlijks te herzien, waarbij steevast prijzen van goederen en diensten die door toedoen van diezelfde overheid snel in waarde stijgen uit de officiële inflatiecijfers geweerd worden.

Omdat de door overheden gepubliceerde inflatiecijfers onbetrouwbaar zijn is het des te belangrijker om de prijs van edelmetalen met goud voorop in de gaten te houden.
BLOG 20160601 FIG1 GOUD
Figuur 1.

In figuur 1 ziet u drie grafieken. De bovenste is de ontwikkeling van de prijs van een Troy Ounce Goud (31,1 gram) gemeten in US$ op weekbasis. De tweede is diezelfde prijs maar nu in €. En de derde is een indicator, een Rate of Change-indicator (ROC), die is berekend op basis van de bovenste grafiek.

De lijnen A en D zijn in alle grafieken de horizontale lijnen, lijn C is steeds de oplopende lijn onderin de grafiek en lijn B steeds de dalende trendlijn boven in de grafiek.

Lijn C geeft de zeer lange termijn trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken van de goudprijsVolgens Ray Dalio zal de goudprijs, gezien op lange termijn, tenderen naar een waarde die gelijk is aan de totale hoeveelheid geld in omloop gedeeld door de totale voorraad goud. Copyright Vladeracken weer. Die is al jaren stijgend. Maar sinds 2011 is binnen deze trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken een reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken op gang gekomen (lijn B), die eind vorig jaar in de $-grafiek lijn C heeft bereikt. Lijn C is niet heilig, dus de koers kan daar altijd doorheen breken, maar feit is dat sindsdien de koers is opgeveerd tot aan de weerstandKoersniveau waaronder koersen de neiging hebben om na een stijging te stabiliseren. Copyright Vladeracken die in zowel de $-grafiek als in de €-grafiek samenvalt met lijn D.

Dat het goud, gemeten in € niet tot lijn C is teruggezakt, maar in $ wel, heeft te maken met de verzwakking van de € ten opzichte van de $ in de laatste drie jaar. Maar duidelijk is wel dat de prijs van een troy ounce goud in beide valuta een bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken heeft gezet op het niveau van lijn A, eerst in € en later in $ (op US$ 1.035). Deze bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken wordt daarmee als een belangrijke bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken bevestigd.

In figuur 2 hebben wij de ontwikkeling sinds de top uit 2011 uitvergroot weergegeven.
BLOG 20160601 FIG2 GOUD
Figuur 2.

Lijn D is hier de belangrijkste lijn van het moment (US$ 1.308). Dit is de weerstandKoersniveau waaronder koersen de neiging hebben om na een stijging te stabiliseren. Copyright Vladeracken die in 2015 en 2016 al twee keer is geraakt, zowel in $ als in € (zie de rode pijltjes rechts in de figuur). Recent is de koers van het goud opnieuw teruggevallen onder die lijn, maar de reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken is vooralsnog mild gebleven. Het is heel goed denkbaar dat wij getuige zijn van een laatste stuiptrekking van de lange termijn reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken die in 2011 is begonnen.

Een doorbraak van de grens van US$ 1.308 betekent, zeker als die door de €-koers bevestigd wordt, een belangrijk koopsignaal. Het is goed mogelijk dat dit koopsignaal nog enkele weken of misschien zelfs maanden op zich al laten wachten. De indicator onder in de grafiek divergeert al twee jaar lang positief. En die bevestigt, dat het meest waarschijnlijke scenario een uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken omhoog is.

Als die uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken plaatsvindt, dan betekent dit een duidelijk signaal van de financiële markten aan overheden wereldwijd, dat inflatie terug op de agenda is en dat overheden, om hyperinflatie te voorkomen, moeten stoppen met de ruimgeldpolitiek van vrijwel alle Centrale Banken in de wereld!

Wat ons betreft is dan ook de vrees voor een deflatiescenario ongegrond.

Zilver

In figuur 3 hebben wij de koersontwikkeling van een troy ounce Zilver opgenomen, opnieuw eerst in $ en daaronder in €. De letters en lijnen die wij in de figuur hebben geplaatst komen overeen met de letters en lijnen die in de figuren 1 en 2 over het goud zijn getekend.
BLOG 20160601 FIG3 ZILVER
Figuur 3.

Het beeld is vrijwel gelijk, met dien verstande dat nu de bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken gemeten in € veel prominenter zichtbaar is dan de bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken in $. Maar ook hier is lijn D, US$18 per ounce, het niveau om in de gaten te houden. Een doorbraak omhoog is ook hier een belangrijk lange termijn koopsignaal.

Het verschil tussen goud en zilver is voor beleggers overigens wel van belang. Er is in de wereld veel meer zilver dan goud. Zilver is daarmee ook veel minder gangbaar als reserve-eenheid. De prijs van zilver is bovendien veel volatieler. In de jaren tachtig van de vorige eeuw hebbende gebroeders Hunt geprobeerd om de zilvermarkt te “corneren”. Zij hebben toen een fors deel van de wereldvoorraad voor zilver opgekocht met de bedoeling om deze markt te monopoliseren, zodat zij zelf de prijs van Zilver konden dicteren, uiteraard met de bedoeling om die zo hoog mogelijk te maken. Dat is mislukt met de vernietiging van een groot deel van het kapitaal van deze familie tot gevolg. Sindsdien toont deze markt veel grotere uitslagen op en neer als de markt voor goud. Of dat met elkaar samenvalt en wat er precies met de voorraden van de gebroeders Hunt is gebeurd is ons niet duidelijk, maar feit is dat uw risico bij de belegging in Zilver groter is dan bij Goud.

Goud en zilvermijnbouwmaatschappijen of fysiek goud?

In plaats van te beleggen in fysiek goud kunt u ook de aandelen van mijnbouwmaatschappijen kopen die goud- en zilvermijnen in bezit hebben en exploiteren. Deze maatschappijen dekken vaak de risico’s van de prijsfluctuaties in goud en zilver af met termijncontracten. De gedachte is dat zij daarmee minder snel last hebben van koersdalingen in de edelmetalen, maar omgekeerd dan ook minder snel van oplevingen profiteren. Het verdient de voorkeur om niet de aandelen van individuele mijnbouwmaatschappijen te kopen, maar om een beleggingsfonds dat in deze aandelen belegt te kopen. U voorkomt dan het individuele risico van verkeerde beslissingen van die ene maatschappij. Van oudsher is het BlackRock World Gold Mining Fund een van de meest bekende, goed geleide en grootste fondsen in zijn soort. In figuur 4 hebben wij de koers van dit fonds (in €, de onderste lijn) uitgezet tegen de €-koers van het goud (de bovenste lijn).
BLOG 20160601 FIG4 GOUDMIJNBOUW
Figuur 4.

In 2016 heeft het fonds het aanzienlijk beter gedaan dan het goud zelf. Maar daar is dan ook wel alles mee gezegd voor wat de positieve kant van het fonds betreft. Want over de gehele getoonde periode is het verschil opvallend consequent ten nadele van het mijnbouwfonds. Dat was vóór 2004 wel anders, maar in de afgelopen 10 jaar is het mijnbouwfonds per saldo niet verder gekomen terwijl de koers van het goud zelf wel is gestegen en ook in de periode dat het goud in koers is gedaald is het fonds per saldo veel harder gezakt. Dat is op zich niet verwonderlijk omdat mijnbouwmaatschappijen in feite een hefboomMen laat een gulden meermaals zijn invloed uitoefenen ten opzichte van de standaard investering. Dit kan bijvoorbeeld door in plaats van één aandeel, voor dat zelfde geld meerdere opties op dat aandeel te kopen. Zie voor een formule onder Leverage. Copyright Vladeracken kennen ten opzichte van het goud (zij hebben doorgaans veel schuld op de balans staan) maar ook speelt hier mee dat het in het geval van het fonds om aandelen gaat  (met alle bedrijfsrisico’s van dien) en de aandelenkoersen van mijnbouwmaatschappijen hebben met name in 2015 en begin 2016 zwaar te lijden gehad onder de crisis in de grondstofprijzen.

Technisch gezien is er echter geen reden om te veronderstellen dat de trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken nu ten gunste van de mijnbouwmaatschappijen is gekeerd. Mocht u derhalve in goud willen beleggen, kies dan voor fysiek goud (er zijn goed verhandelbare fysieke trackers ook in Amsterdam te koop). Wij overwegen zelf om, daar waar wij dit fonds in portefeuille hebben, de posities juist voor fysiek goud trackers in te wisselen nu de koers in de voorbije maanden zo sterk is hersteld.

Palladium, Platina en andere edele metalen

In figuur 5 hebben wij drie grafieken getekend. In alle drie de gevallen gaat het om trackers die beleggen in edele metalen in fysieke vorm (dus geen synthetische trackers). De rode lijn toont de koersontwikkeling van een trackerExchange Traded Funds. Via de beurs verhandelbare, passief beheerde beleggingsfondsen, die de performance van een index volgen. Er zijn ETF’S op markt- en sectorindexen. Men maakt onderscheid tussen ETF’s op Cash-Basis en ETF’s op Swap-Basis. Zie ook ETF op Cash-Basis en ETF op Swap-Basis. Copyright Vladeracken die in platina belegt, de blauwe lijn is de koers van een trackerExchange Traded Funds. Via de beurs verhandelbare, passief beheerde beleggingsfondsen, die de performance van een index volgen. Er zijn ETF’S op markt- en sectorindexen. Men maakt onderscheid tussen ETF’s op Cash-Basis en ETF’s op Swap-Basis. Zie ook ETF op Cash-Basis en ETF op Swap-Basis. Copyright Vladeracken, dat belegt in palladium en de zwarte lijn is de koers van een trackerExchange Traded Funds. Via de beurs verhandelbare, passief beheerde beleggingsfondsen, die de performance van een index volgen. Er zijn ETF’S op markt- en sectorindexen. Men maakt onderscheid tussen ETF’s op Cash-Basis en ETF’s op Swap-Basis. Zie ook ETF op Cash-Basis en ETF op Swap-Basis. Copyright Vladeracken, die in een mandje van edele metalen belegt. In alle drie de gevallen gaat het om €-koersen. In die figuur zijn ook drie horizontale lijnen getekend, in de kleuren van de bijbehorende grafieken. Wij hebben ze getrokken over de top uit 2008 om de relatieve koersontwikkeling van elk van deze fondsen sinds 2008 zichtbaar te maken.

De zwakste van het stel is overduidelijk platina. Daar is de koers weer terug bij het dieptepunt uit 2008. Palladium en het mandje van edele metalen zijn beide eerst tot ruim boven de top van 2008 gestegen om daarna terug te zakken tot vlak boven de horizontale lijn, die dus in deze twee gevallen als steunlijn functioneert.
BLOG 20160601 FIG5 EDELE METALEN
Figuur 5.

Maar palladium heeft begin 2015 nog een nieuwe top bereikt, waar dat in geval van het mandje niet zo is. Vervolgens is de koers van het mandje minder gedaald dan de koers van palladium. Palladium is daarmee risicovoller dan het mandje, hetgeen in feite ook logisch is.

Maar minder opvallend wellicht is het feit dat voor alle drie de grafieken geldt dat hier niet overduidelijk sprake is van bodemvorming, waar dat in het geval van goud wel zo is en ingeval van zilver in mindere mate maar ook meer dan in het geval van platina of palladium.

Conclusie

Edelmetalen staan op het punt om een belangrijk lange termijn koopsignaal te genereren. Maar daarbij kan de belegger zich beter concentreren op het goud, want voor palladium en platina is het beeld veel minder positief. Een mandje van edelmetalen kan uit oogpunt van risicospreiding, maar daar zal dan nog wel eerst een duidelijke bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken zichtbaar moeten worden. Dus wij houden het op goud en dan met name trackers in fysiek goud en niet fondsen die in goudmijnbouwaandelen beleggen.

Den Haag, 3 juni 2016
Gijsbrecht K. van Dommelen
Vladeracken Vermogensbeheer

www.vladeracken.nl

Disclaimer
De auteur is verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Vladeracken BV, een vermogensbeheerder met vergunning van de AFM. Vladeracken belegt en / of heeft belegd in de hier besproken beleggingen voor haar cliënten. Dit stuk is geen beleggingsadvies. Wie conform bovenstaande ideeën belegt of wenst te beleggen doet dat voor eigen rekening en risico. In dit kader wijzen de auteur en Vladeracken BV alle verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit stuk van de hand.

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.