En dat is nog niet afgelopen ….

Stand van de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken op het moment van schrijvenHet verkopen van een Call of een Put die men niet in bezit heeft. Copyright Vladeracken (12 september 2016) 463,6.

De Amerikaanse beurzen

Amerika kreeg het deze week, dat wil zeggen vooral afgelopen vrijdag, zwaarder voor zijn kiezen dan Europa. De S&P500 leverde 2,52% in en de Dow Jones Industrial Index 2,13% tegen een min van 1,44% voor de AEX die 1,44%. En de DAX hield het bij een verlies van slechts 0,95%. Maar, wat niet is kan maandag nog komen, want het verlies in de VS is vooral na het sluiten van de Europese beurzen op vrijdag ontstaan.
En zo is aan de vreugde van de doorbraak in Amsterdam door het 460-niveau een snel einde gekomen. Want mooi ziet het er na eind vorige week niet uit. Er zijn wezenlijke veranderingen opgetreden.

Wezenlijke veranderingen in het technische beeld

De markt zit in een zeer gevaarlijke situatie en de charts zijn plotseling erg negatief geworden. Enerzijds zijn er indicatoren, die erop wijzen, dat de reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken niet erg lang hoeft te duren. De S&P500 is daar een mooi voorbeeld van en wij laten dat hieronder zien. Maar anderzijds zitten de markten in het zwakste seizoen van het jaar waarin vaak de grote correcties voorkomen. En een mogelijkheid van een correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken is wel degelijk aanwezig. Er wordt op week- zowel als op dagniveau negatief gedivergeerd. Daarenboven zijn de lange en zeer lange termijn indicatoren weliswaar positief, maar er hoeft niet veel te gebeuren willen ze verkoopsignalen geven. De situatie is dus kritiek. In Amerika zijn er nogal wat beleggers en beleggingsmaatschappijen die short zitten. Zij wijzen er al langere tijd op dat de markten toe zijn aan een flinke correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken. Wij wijzen daar ook al langere tijd op, maar tot nu toe bleven onze langere termijn charts positief, zij het dat ze wel een beetje op het randje zaten. De mogelijkheid dat het nu zover is mogen wij niet uitsluiten maar zo lang er geen definitieve indicaties voor een correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken zijn houden wij het op een goede afloop van dit zwakke en moeilijke seizoen. Wel pleiten wij voor een grote voorzichtigheid.

De S&P 500 Index

Figuur 1.

De S&P500 verloor afgelopen vrijdag 54 punten en dat is een hele boel, zoals men aan de chart in figuur 1 kan zien, waarop een grote zwarte candle prijkt. Het MA50 bood geen steun. De Momentum AnalyseEen combinatie van twee momentumAlgemene term die gebruikt wordt om de snelheid van bepaalde koersbewegingen weer te geven. Het momentum meet de prijsverandering van een aandeel of index in een bepaalde periode en kan in absolute zin of als ratio worden weergegeven. Het is een oversold/overbouhgt indicator. In vergelijking met de FracMom is de Mom in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. Het wordt berekend door de koers van x dagen geleden af te trekken van de koers van heden. Copyright Vladeracken indicatoren (Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackenen MacdMoving Average Convergence Divergence van Gerald Appel. Het verschil tussen een kortere termijn koers gemiddelde en een langere termijn koersgemiddelde, waarbij de beide gemiddelden berekend zijn volgens de exponentiële methode, dit in afwijking van de meer gebruikelijke rekenkundige methode. In vergelijking met de FracMACD is de MACD in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. De kruising van beide lijnen, de kruising met de nullijn en de divergentie kunnen signalen geven. Copyright Vladeracken) die tezamen scherper functioneren dan ieder afzonderlijk. Copyright Vladeracken daalde en divergeert nu negatief. Maar tegelijkertijd kwamen de twee componenten van de MomanMomentum analyse. Een combinatie van twee momentum indicatoren (Oscillator en MacdMoving Average Convergence Divergence van Gerald Appel. Het verschil tussen een kortere termijn koers gemiddelde en een langere termijn koersgemiddelde, waarbij de beide gemiddelden berekend zijn volgens de exponentiële methode, dit in afwijking van de meer gebruikelijke rekenkundige methode. In vergelijking met de FracMACD is de MACD in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. De kruising van beide lijnen, de kruising met de nullijn en de divergentie kunnen signalen geven. Copyright Vladeracken) die tezamen scherper functioneren dan ieder afzonderlijk. Copyright Vladeracken al aardig in negatief territorium te liggen. Hun ruimte is daarmede beperkt. De belangrijkste indicator op dit moment vindt men onder in de figuur. Het is de Zone Oscillator. Bij A ligt zijn hoogtepunt. De koers had zich toen (zie bij A boven) midden in een smal horizontaal kanaal genesteld. Tijdens de daaropvolgende congestieperiode daalde de Zone Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackenen nu ligt hij duidelijk onder de onderste horizontale lijn. Hij is klaar om te stijgen. Dat wil zeggen: hij is klaar om een stijging van de S&P500 te laten zien. Maar zoiets hoeft niet onmiddellijk te gebeuren. Hij kan nog onder de horizontale lijn blijven liggen terwijl de S&P500 verder daalt. Maar het staat als een paal boven water dat hij uiteindelijk naar boven uit gaat breken. Het horizontale kanaal waar de S&P500 afgelopen vrijdag uitviel is smal en daarom ligt een doel, dat te berekenen valt uit dit patroon, niet erg diep. In feite heeft de koers al de helft van de te dalen afstand afgelegd. Maar wij herhalen: een berekend doel geeft geen zekerheid. De kansen dat de koers daar gaat draaien zijn echter groot. Iets daaronder op 2.108 ligt steun van een vorige top. Wij schatten de mogelijkheid van een draai rondom dat niveau hoog in. Mocht dit doel en deze steun niet houden dan ligt er op 2.074 een nieuwe steun. Daar ligt ook het MA150. De onderzijde van het Bollinger kanaal en ook van het Keltner kanaal werden al doorschreden. Natuurlijk kan de koers daar lang onderblijven maar het zijn posities van waaruit gemakkelijk een stijging optreedt. Er zijn dus wel een aantal steunniveaus en volgende week vrijdag is het UitOefenDag. Vaak draait de richting van de beurs dan. Er is een mogelijkheid dat de reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken daar stopt. In ons optimisme gaan wij daar maar even vanuit.

De consequenties voor de Europese aandelenmarkten

De Europese beurzen zien er, zoals gezegd, iets beter uit. De AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken ligt net onder de middellijn van de twee genoemde kanalen. Maar de Momentum AnalyseEen combinatie van twee momentumAlgemene term die gebruikt wordt om de snelheid van bepaalde koersbewegingen weer te geven. Het momentum meet de prijsverandering van een aandeel of index in een bepaalde periode en kan in absolute zin of als ratio worden weergegeven. Het is een oversold/overbouhgt indicator. In vergelijking met de FracMom is de Mom in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. Het wordt berekend door de koers van x dagen geleden af te trekken van de koers van heden. Copyright Vladeracken indicatoren (Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackenen MacdMoving Average Convergence Divergence van Gerald Appel. Het verschil tussen een kortere termijn koers gemiddelde en een langere termijn koersgemiddelde, waarbij de beide gemiddelden berekend zijn volgens de exponentiële methode, dit in afwijking van de meer gebruikelijke rekenkundige methode. In vergelijking met de FracMACD is de MACD in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. De kruising van beide lijnen, de kruising met de nullijn en de divergentie kunnen signalen geven. Copyright Vladeracken) die tezamen scherper functioneren dan ieder afzonderlijk. Copyright Vladeracken is nog niet erg ver. Wel is de Zone Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackenal een tijdje aan het stijgen. 445 Lijkt een mooi niveau waarop de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken zijn daling zou kunnen stoppen. Maar zekerheid geeft deze vaststelling niet. Hooguit kan men zeggen dat er een kans is dat dit gebeurt.

De Rente

Het was een lid van de FED, die er op wees dat de economie in de VS het gevaar liep oververhit te raken en de markt concludeerde daaruit dat de renteverhoging(en) dus niet lang op zich zou(den) laten wachten. Uiteraard steeg de rente in de USA na deze uitspraak, maar in feite was hij al aan het stijgen, dus van richting verandering kan men niet spreken. Wel brak het renteniveau uit zijn technische patroon. In Amsterdam gebeurde hetzelfde. Het effectieve rendementDe uiteindelijke opbrengst van een belegging. Bij aandelen bestaat het uit het dividend vermeerderd of verminderd met het koers-resultaat. Copyright Vladeracken op 10-jaar Nederlandse Staat leningen gaf al de indruk van stijging omdat hij aan de bovenzijde van zijn dalende kanaal bleef liggen, maar nu is hij daar definitief uitgebroken. Definitief wil in dit verband niet zeggen dat hij daar nooit meer in terug zal keren maar het betekent dat hij daar nu duidelijk uit is en dat de indicatoren op een verdere stijging wijzen.

De US $ in €’s uitgedrukt

De dollar reageerde positief op het nieuws van het rente front. Het is niet zo dat hij nu plotseling omhoog gaat schieten, maar de indicatoren zijn gedraaid en wijzen naar boven. Zolang echter de 94,5 niet wordt genoteerd is er niets aan de hand.

De prijs van een vat Brentolie

In de weekgrafiek ziet men de indicatoren omhoog gericht. De daggrafiek vertelt een tegengesteld verhaal. Maar zolang de fluctuaties binnen de bandbreedte van US$53 en US$42 blijven is er niets om zich druk over te maken.

Het Goud

Er lijkt een verzwakking in de markten van de edele metalen op te treden. Maar het ziet er niet naar uit op dit moment dat de steun op US$1.307 voor het goud zal breken.

Agenda

De volgende zaken, die mogelijk van invloed op de beurzen kunnen zijn, staan op de agenda voor de komende week. De lijst is niet uitputtend, hieronder treft u de naar ons idee meest belangrijke agendapunten aan.
· 13 september, 11.00 uur: Speech van ECB voorzitter Draghi en ZEW Sentiment IndicatorDit is een indicator die het sentimentDe emotionele gemoedstoestand van de gemiddelde belegger. Copyright Vladeracken op de markt weergeeft, bijvoorbeeld de Call/Put ratio. Meestal worden deze indicatoren gebruikt als contra-indicator. Als het publiek extreem bearish is moet men op zoek gaan naar een bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken. Copyright Vladeracken Duitsland;
· 15 september, 09.30 uur: Rentebesluit Zwitserse Centrale BankDe Bank der banken. Bij deze bank kunnen andere banken terecht om geld te lenen en om geld te parkeren. De CB houdt toezicht op de financiële positie van de banken en zij is verantwoordelijk voor de uitgifte van bankbiljetten. In Nederland is het De Nederlandsche Bank (DNB). In Europees verband werkt zij samen met de Europese Centrale Bank en in het kader van Euroland is zij daaraan in zekere zin ook ondergeschikt. In de V.S. vervult de FED de rol van Centrale Bank. Copyright Vladeracken;
· 15 september; 13.00 uur: Rentebesluit Britse Centrale BankDe Bank der banken. Bij deze bank kunnen andere banken terecht om geld te lenen en om geld te parkeren. De CB houdt toezicht op de financiële positie van de banken en zij is verantwoordelijk voor de uitgifte van bankbiljetten. In Nederland is het De Nederlandsche Bank (DNB). In Europees verband werkt zij samen met de Europese Centrale Bank en in het kader van Euroland is zij daaraan in zekere zin ook ondergeschikt. In de V.S. vervult de FED de rol van Centrale Bank. Copyright Vladeracken;
· 15 september, 14.30 uur: Amerikaanse detailhandelscijfers;
· 16 september, 14.30 uur: Amerikaanse inflatiecijfers;
· 16 september, 16.00 uur: Michigan Consumer SentimentDe emotionele gemoedstoestand van de gemiddelde belegger. Copyright Vladeracken Index VS
Het gaat hier dus om gebeurtenissen, die in de afgelopen maanden verhoudingsgewijs redelijk tot veel invloed hadden op het marktgebeuren direct na publicatie.

Strategie

Wij hebben in de voorbije weken voorzichtig wat liquiditeiten gecreëerd. De aandelenportefeuilles zijn over het algemeen 10 tot 15% liquide. Wij gaan dus nu op zoek naar een instappunt.

NB

Rondom het begin van iedere maand zal er door ons geen beurscommentaar meer gegeven worden. Wij verwijzen u in plaats hiervan naar onze nieuwsbrief De Technische Belegger, waarin een veel uitgebreider commentaar te lezen is. U vindt deze op de site www.vladeracken.nl.

Den Haag, 12 september 2016
Gijsbrecht K. van Dommelen
Vladeracken Vermogensbeheer

www.vladeracken.nl

Disclaimer
De auteur is verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Vladeracken BV, een vermogensbeheerder met vergunning van de AFM. Dit stuk is geen beleggingsadvies. Wie conform bovenstaande ideeën belegt of wenst te beleggen doet dat voor eigen rekening en risico. In dit kader wijzen de auteur en Vladeracken BV alle verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit stuk van de hand.