De Statistieken spreken over 2015 en 2016 (2)

In een het eerste deel van “De Statistieken Spreken” hebben wij u een analyse gegeven van de Januari BarometerStudies wijzen erop dat als de eerste vijf beursdagen van het jaar een netto-stijging laten zien de kans groot is dat het gehele jaar een positief beursjaar wordt. Statistisch werd vastgesteld dat de rest van het jaar een gemiddelde stijging van 14,8% laat zien indien januari een positief resultaat oplevert. Wanneer januari negatief is dan ligt dit gemiddelde op 2,92%. Op Wallstreet heerst het gezegde: “Zoals januari gaat, gaat het jaar”. Copyright Vladeracken, de Presidential Cycle en de Decennium jarenEen selectiemethode waarbij uitgegaan wordt van het laatste cijfer van een jaartal. Hierbij zijn de jaartallen eindigend op een 5 het meest interessant, gevolgd door de jaartallen eindigend op een 8. De jaartallen eindigend op een 0 zijn duidelijk het minst interessant gevolgd door de jaartallen eindigend op een 7. Het was Edgar Lawrence Smith die in 1939 als eerste wees op deze cyclus. Copyright Vladeracken. Er waren nog meer statistieken die wij toen behandelden, maar deze betroffen niet het gehele jaar. Het waren handelssystemen, die gebaseerd waren op statistieken waarvan ons de onderliggende data niet altijd bekend zijn. Hieronder besteden wij aandacht aan nog een aantal jaarstatistieken, die op de ontwikkelingen in januari gebaseerd zijn.

Damrak Wijsheid ”Eerste handelsdag rood, beursjaar dood.”

Wij hebben hier geen statistiek van gevonden en hebben er daarom zelf onderzoek naar gedaan. Onze analyse start in 1985 en bestrijkt 32 jaar. De AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken noteerde ultimo 1985 121,50. Op 31 december 2015 sloot de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken op het niveau van 441,82. Een totale winst van 320,32.

Had men de regel nauwgezet gevolgd, dat wil zeggen zou men steeds op de eerste handelsdag van het jaar positie hebben ingenomen als de koers op die dag hoger sloot dan de slotkoers van de handelsdag ervoor (de laatste van het voorgaande jaar) en had men deze positie verkocht op de laatste dag van het jaar, dan zou men een winst gemaakt hebben van 835,14. Men zou een verlies gemaakt hebben (de positieve voorspelling kwam niet uit) van 75,91. De nettowinst zou dus geweest zijn 759,23. Mooi dus.

Maar daarnaast zou men een verlies ontlopen hebben van 660,91. Dit is dus het verlies dat de markt leed toen de Damrak Wijsheid zei dat men uit de markt moest blijven (de koers van de eerste dag was lager dan de koers van de laatste dag van het voorgaande jaar). Vijf keer was de voorspelling onjuist. Men miste daardoor een winst van 222 punten. Opvallend is het dat alle aankondigingen van een verliesjaar correct waren.

De resultaten van deze Wijsheid zijn dus indrukwekkend en dat belooft daarmee niet veel goeds voor het jaar 2016!

Uiteraard zegt deze analyse niets over wat er gebeurt gedurende het jaar. In 2015 bijvoorbeeld steeg de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken met 17,35 punten (het was een van de jaren dat een verlies was aangekondigd – er was dus geen positie) maar op 27 april noteerde de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken 510,55, terwijl op 31 december de index sloot op 441,82.

Iedere eerste dag van de maand

Tom Gentile koopt steeds op de laatste dag van de maand en verkoopt op de eerste dag van de daaropvolgende maand. Per jaar betekent dit 12 transacties. Het resultaat van dit systeem was gedurende 2015 positief met een winst van 4,63 punten, behaald in zeven transacties (de andere vijf waren verlieslatend). 2016 begon voor hem slecht want hij had een verlies van 11,72 in slechts twee maanden.

Het lijkt erop dat dit systeem positief kan zijn als de markt stijgende is, maar in een consoliderende markt of in een dalende markt blijkt het moeilijk winst te maken.

De Kaeppel Indicator

Jay Kaeppel was van mening dat de gehele maand januari een indicatie kon zijn voor de resultaten van het gehele jaar en hij ontwikkelde daartoe de volgende formule:

Als de eerste vijf dagen van januari afsluiten met winst geeft hij 1 punt; als de laatste vijf dagen van januari afsluiten met winst geeft hij nogmaals 1 punt; als januari in zijn geheel afsluit met winst geeft hij wederom 1 punt.

De Kaeppel voorspelling voor het jaar 2015 beloofde niet veel voor de markt.

De resultaten voor beide indexen leverden 1 punt op en dat hield dus niet over.

De S&P sloot 2014 af met een koers van 2.058,90 en het jaar 2015 eindigde met een slot van 2.043,94. Een licht verlies en dat lijkt in overeenstemming met de voorspelling. De AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken sloot 2014 af op 424,47 en het jaar 2015 eindigde op 441,82. Dat is een winst van ruim 4%. Ten opzichte van het jarenlange gemiddelde dat regelmatig gehanteerd word (8%) lijkt dit beter dan wat John’s systeem suggereerde.

De conclusie is dat wij eenzelfde jaar tegemoet gaan als 2015, vis noch vlees.

December-Low Indicator

Lucien Hooper stelde ergens in de zeventiger jaren dat een Low in de DJIA, in het eerste kwartaal, onder de Low van de voorafgaande maand december een aankondiging was van problemen in de rest van dat jaar.

Voor de Dow Jones Industrial Index is het resultaat van deze statistische stelling al bekend want op 21 december 2015 zette de DJIA een Low neer van 17.116,73. Op 4 januari reeds volgde een lagere Low van 16.957,63. Amerika gaat het dus slecht doen dit jaar volgens Hooper.

Voor de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken was het ook snel bekeken want op 14 december 2015 werd er een Low genoteerd van 419,74. En op 7 januari zette de markt een Low van 411,97 neer. Dus, volgens Hooper, wordt het in Amsterdam dit jaar ook niks.

Zeven jaar op een rij

Jeffrey Saut wijst op een bijzondere reeks. Hij stelde dat het mogelijk zou kunnen zijn dat de Dow Jones Industrials Idnex (DJIA) in 2015 voor de eerste keer een zeven-jaar-rij van achtereenvolgende hogere koersen zou neer kunnen zetten. Wij hebben ze voor u in onderstaande tabel samengebracht. Maar Jeffrey werd teleurgesteld want de DJIA kwam in 2015 bijna vier honderd punten te kort. De S&P550 en de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken spelen in deze gedachte geen rol.

Een andere conclusie is ook te trekken. Het blijkt uit deze reeks, dat het beleggen in aandelen helemaal nog niet zo gek is. Maar een Buy and Hold strategieQuis est tam dissimile homini. Cur id non ita fit? Tum Triarius: Posthac quidem, inquit, audacius. Ut proverbia non nulla veriora sint quam vestra dogmata Copyright Vladeracken lijkt niet aan te raden. Een goed systeem om in en uit te stappen kan goede resultaten opleveren, zoals men boven ziet. Amerika zou het iets beter gedaan hebben dan Amsterdam, maar als men ook nog rekening houdt met een zwakke dollar dan lijkt het een verstandige gedachte om de pijlen op Nederland te richten.

Het Januari Effect

Het Vladeracken Woordenboek (zie Vladeracken site onder Woordenboek) vermeldt “dat de koersen van aandelen in de USA de neiging hebben om in de maand januari meer dan gemiddeld te stijgen. Dit effect schijnt het meest zichtbaar te zijn bij kleinere fondsen. In Nederland is het januari-effect niet aangetoond”.

Voor de VS is deze statistiek al drie jaar op een rij gelogenstraft en in Nederland pakte alleen 2015 positief uit. Voor het jaar 2016 stegen koersen niet maar daalden zij juist. Als januari, als het op stijgen aankomt, de beste maand moet worden dan staat ons nog wat te wachten.

Het ABC vermeldt ook nog dat dit effect zich de laatste jaren lijkt te verplaatsen naar december. Als wij het december resultaat 2014 vergelijken met het januari resultaat van de S&P500 dan krijgen wij het volgende beeld:

De cijfers hierboven zijn natuurlijk veel te beperkt om een conclusie te trekken, maar met de percentages van hierboven ziet het er allemaal niet vrolijk uit.

De January Indicator

“Zo januari gaat, zo gaat het jaar”. Dit is een aloude wijsheid van de New York Stock Exchange. In de literatuur vonden wij een stelling, dat deze wijsheid opging in 73% van de laatste 85 jaar. Maar omdat wij nooit een statistiek gezien hadden, hadden wij zelf een opstelling gemaakt. In deze opstelling, die loopt van ultimo 1983 tot het einde van 2015 (32 tellingen) hebben wij 18 jaar gevonden waarin deze stelling inderdaad klopte. Dit is 56%. In diezelfde periode sloot de S&P500 in werkelijkheid 24 keer hoger, dit is 75%. Blijkbaar gaat de January Indicator in de laatste 30 jaar minder vaak op dan in de laatste 85 jaar.

Men zou zich ook kunnen afvragen of de markt het jaar slecht zou afsluiten als de januari resultaten slecht zijn. Het aantal negatieve jaren in de periode van 32 jaar was 7, hiervan waren er 4 die met een negatief resultaat in de eerste maand van het jaar waren aangekondigd.

Blijkbaar gaat het gezegde niet op in het geval van een negatieve maand januari als men op grond daarvan een negatief jaar zou verwachten. Gegeven het feit dat een positieve maand januari gedurende de laatste 31 jaar slechts in 54% van de gevallen een positief jaar ten gevolge had, zijn wij toch niet erg onder de indruk van de wijsheid die regeert op Wall Street.

Maar als men de statistici van Wallstreet uit wil dagen dan zijn zij erop gewezen dat zij op basis van de S&P500 voor het jaar 2015 een negatief resultaat voorspelden. Voor de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken liggen de kaarten anders. Als deze statistiek ook voor de AEX zou gelden dan moest 2015 een goed jaar worden. En dat klopte dus, maar voor dit jaar wordt er dan weer iets slechts voorspeld. Want zowel voor de S&P500 als voor de AEX waren de resultaten voor januari 2016 negatief, zoals wij hierboven lieten zien.

Conclusie

Wij hebben een aantal statistieken in een serie van twee artikelen bekeken. De resultaten waren als volgt:

Natuurlijk betreft het bovenstaande slechts statistiek. Daar kan men dus nooit op af gaan in het individuele geval anders dan dat men kan stellen, dat de kans groter of kleiner is. Maar daarenboven betreft het statistieken, waarvan de onderliggende gegevens vaak onbekend zijn en ook nog eens de discussie gevoerd kan worden of er wel genoeg, statistisch significante data voorhanden zijn. U mag uit deze serie artikelen dus geen conclusies trekken. Maar de resultaten van de statistieken, hoe onzeker deze statistieken ook mogen zijn, voorspellen niet veel goeds voor 2016 en de voorzichtige belegger zal daar zeker rekening mee willen houden.

Den Haag, 26 februari 2016
Gijsbrecht K. van Dommelen
Vladeracken BV

www.vladeracken.nl

Disclaimer
De auteur is verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Vladeracken BV, een vermogensbeheerder met vergunning van de AFM. Dit stuk is geen beleggingsadvies. Wie in de hier besproken effecten en/of conform de hier besproken methoden belegt of wenst te beleggen doet dat voor eigen rekening en risico. In dit kader wijzen de auteur en Vladeracken BV alle verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit stuk van de hand. De besproken methodieken vertegenwoordigen een hoog risico.