Jaargang 19 nr. 11 (4 november 2013)

Wij baseren onze inzichten en adviezen volledig op een systematische benadering van de beleggingsproblematiek. Deze systematische benadering is steeds gebaseerd op gegevens uit het verleden. Er bestaat echter geen zekerheid dat het verleden altijd richtsnoer verschaft voor de toekomst. Beleggers die onze adviezen volgen lopen daarom risico’s waarvoor wij geen enkele verantwoordelijkheid nemen.

Het stormt buiten, grauwe dagen met veel regen worden afgewisseld door prachtige dagen met helder weer en snelle wolken. Op de beurzen is daar weinig van te merken geweest. Het is alsof de zon weer elke dag schijnt. Maar de markten zijn vermoeid. Nieuwe toppen worden weliswaar gezet, maar alles wat riekt naar sentimentDe emotionele gemoedstoestand van de gemiddelde belegger. Copyright Vladeracken laat het afweten. De indicatoren zijn gedurende de consolidatiefase, die wij gedurende de laatste twee weken aan ons oog hebben zien voorbijtrekken, gedaald. Daar zit dus ruimte in, maar de onderstroom is zonder meer negatief. Men ziet dat overal en dus kan de enige conclusie zijn dat de eindejaarsrally, die zovelen verwachten, nog niet kan beginnen. Op zijn best kwakkelt de markt nog enige tijd in dezelfde schokkerige maar langzame wijze verder omhoog, waarbij het aantal aandelen dat de kar trekt slechts beperkt is. Statistisch gezien

Onze verwachtingen


Korte termijn

draai op komst

Middellange termijn

negatief

Lange termijn

negatief

NB: calamiteiten niet in

aanmerking genomen

is begin november het beste moment om aandelen te kopen, dus die eindejaarsrally, daar maken wij ons niet zo’n zorgen over, die
zit nog in het vat als het aan de grafieken ligt.

 

 

 

 

 

De AEX Index op dagbasis

BLOG-20131104-AEX-FIG1aWij laten u de daggrafiek van de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken zien met daarbij de Call/Put Ratio. De koersgrafiek toont de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken in volle hausse. Een top werd gezet op 30 oktober met een koers van 393. Gedurende twee weken al is er sprake van consolidatieEen periode waarin de koersen tijdelijk in zijwaartse richting ten opzichte van de aan de gang zijnde trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken bewegen. In het algemeen geldt dat de prijzen even rust nemen alvorens hun weg te vervolgen. Zie ook congestieperiode. Copyright Vladeracken. De koers stijgt niet echt meer maar hij daalt ook niet. Op deze wijze wordt er gelegenheid gegeven aan de indicatoren om zich te herstellen van hun overbought positie. In feite is dit een teken van kracht (zie ter vergelijking het deel van de grafiek in de periode juli van dit jaar). Tijdens een dergelijke fase wordt er vaak negatief gedivergeerd en daar is nu ook in alle markten sprake van. De drie gemiddeldes zijn stijgende en liggen in de juiste volgorde ten opzichte van elkaar. De koersen liggen er wat ver vanaf. Vroeg of laat komt daar verandering in. Dat kan door een stijging van deze gemiddeldes (de koersen blijven dan liggen) of door een daling van de koersen (of allebei). Een van beide gebeurt uiteindelijk vanzelf, ook al kan dat nog even duren.
Maar daaronder in de tweede grafiek ziet men heel iets anders dan in de periode juli waarmede het huidige koerspatroon kan worden vergeleken. De Call/Put Ratio bereikte toen (in juli) een hoog niveau en dat is nu in november niet het geval. Hij blijft nu sterk achter en divergeert dus zeer negatief. Zoals u in het Vladeracken Woordenboek op onze website kunt lezen is de CPR een quotiënt. Het aantal Calls dat verhandeld is wordt gedeeld door het aantal verhandelde Puts. Als de CPR achterblijft bij het koersgebeuren heeft de markt dus blijkbaar weinig interesse in Calls maar des te meer in Puts (de ratio zegt overigens niet of de puts verkocht worden of gekocht worden). Wij hebben drie lijnen getekend (verschillende parameters). Als deze samenvallen tijdens een draai, dan is dat een teken van sterkte van het signaal. De markt gaat dus op dit moment uit van een aankomende daling en dat was niet het geval in juli.

De Vladeracken Index

In figuur 2 hebben wij een weegrafiek van de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken opgenomen met daarin de top uit 2007 die aan de kredietcrisis vooraf ging. In het midden treft u vervolgens de TB-20131104-FIG-2-AEX-INDEX-SENTIMENTVladeracken IndexEen index welke gebaseerd is op het aantal volgens de Vladeracken selectiesystematiek koopbare fondsen. Copyright Vladeracken, een indicator die wij al jaren berekenen en die uvan ons op gezette tijden te zien krijgt. De AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken heeft in de voorbije weken de top uit begin 2011 op 374 bijna geruisloos achter zich gelaten. Er is nog even een terugkerende beweging gemaakt, maar de koers veerde keurig weer op vanaf dat niveau. In de grafiek zijn twee lijnen getekend, die evenwijdig aan elkaar omhoog lopen. Er is sprake van een gestaag oplopende trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken en de eerstvolgende belangrijke weerstandKoersniveau waaronder koersen de neiging hebben om na een stijging te stabiliseren. Copyright Vladeracken ligt rond 416. In het huidige tempo zal het nog wel even duren voor dat punt bereikt wordt en een reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken omlaag in de tussentijd naar de onderkant van het kanaal zou ook nog passen. Het sentimentDe emotionele gemoedstoestand van de gemiddelde belegger. Copyright Vladeracken doet vermoeden dat dit laatste niet zo heel lang meer zal duren. De Vladeracken IndexEen index welke gebaseerd is op het aantal volgens de Vladeracken selectiesystematiek koopbare fondsen. Copyright Vladeracken beweegt in zijwaartse richting maar blijft daarbij wel achter. Dat betekent dat het aantal aandelen dat aan de koersstijgingen (wereldwijd) meedoet slinkt. Ook de Money FlowHet volumeOmzet. De hoeveelheid aandelen (in stuks) welke op een gegeven dag wordt verhandeld. Copyright Vladeracken vermenigvuldigd met de slotkoers van de dag. Als deze laatste lager is dan de vorige dag dan is de Money Flow negatief en als hij hoger is dan is de Money Flow positief. In plaats van de slotkoers wordt vaak de gemiddelde koers van de dag genomen. Copyright Vladeracken Indicator in het onderste deel van de grafiek blijft achter en bevestigt daarmee, dat de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken, net als veel andere indices, last heeft van vermoeidheid.

Conclusie

Op korte termijn moet verwacht worden dat de markt even gas terugneemt. Dat proces is al even aan de gang maar lijkt nog niet voorbij te zijn. Daarna kan de weg omhoog worden hervat en wellicht zelfs in een mooie eindejaarsrally uitmonden met een top voor de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken van 416. Voor uitstappen is het nu dus nog te vroeg. Maar daarna wordt het tijd voor een correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken van grotere orde. Alleen goed economisch nieuws kan de broodnodige energie opleveren voor een echte versnelling van de trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken en daar ziet het vooralsnog niet naar uit.

De HangSeng Index / China

TB-20131104-HANGSENG-FIG3De Amerikaanse en Europese beurzen lopen op het ogenblik voor op veel andere beurzen. Beurzen in het Verre Oosten, maar ook in Zuid Amerika blijven achter. Ter illustratie hebben wij in figuur 3 de weekgrafiek opgenomen van de HangSeng Index (Hongkong) en de Shenzen A-shares Index (Shenzen Zone in China). Waar wij in Nederland (maar ook in andere Europese landen) de top uit 2010 / 2011 inmiddels hebben gebroken is dat hier nog niet het geval. Maar bovendien is hier de weg omlaag opnieuw ingeslagen. Het is niet zo dat de trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken hier negatief is, beide indices liggen boven de getekende oplopende trendlijnen. Maar de HangSeng Index is vooralsnog niet in staat gebleken om de weerstandKoersniveau waaronder koersen de neiging hebben om na een stijging te stabiliseren. Copyright Vladeracken bij A te breken en is daaronder bezig met een correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken. Het lijkt er hier overigens op dat er slechts ruimte gemaakt wordt voor een aanloop om de weerstandKoersniveau waaronder koersen de neiging hebben om na een stijging te stabiliseren. Copyright Vladeracken bij A alsnog te breken. En dat is per saldo juist positief. Vermoedelijk kan de eindejaarsrally in ons land pas beginnen als ook dit soort beurzen de weg omhoog weer kunnen inslaan. Dat wil niet zeggen dat u al hier moet investeren, de Europese en Amerikaanse beurzen zijn op dit moment de outperformers en dus “the place to be”. Maar om met de woorden van Dow te spreken, beurzen moeten elkaar wel bevestigen, anders is de trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken verdacht.

De Rente

TB-20131104-RENTE-FIG4Het effectieve rendementDe uiteindelijke opbrengst van een belegging. Bij aandelen bestaat het uit het dividend vermeerderd of verminderd met het koers-resultaat. Copyright Vladeracken op 10-jarige Nederlandse Staatsleningen is afgelopen maand gedaald, flink gedaald zelfs. In figuur 4 is deze rente getekend met daaronder de 3-maands Euribor. Maar u ziet daarin direct ook dat er in feite aan het beeld niets is veranderd. De rente is bezig terug te keren naar het punt van uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken van enkele maanden geleden, 1,94%. Die grens is in de figuur gemarkeerd met lijn A. Onder die lijn is een bodempatroon getekend, een kopschouderbodem. Het is niet abnormaal, zeker in lange termijn formaties, dat het niveau van uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken na enige tijd nog wordt opgezocht. te zijn. En er is geen bewijs dat het hier om iets anders gaat dan precis dat, een normale pullback. Wij gaan er dan ook vanuit dat de huidige daling slechts tijdelijk van aard zal zijn. Een mogelijkheid om langlopende obligaties met een stevig renterisico te verkopen en dus niet om langlopende obligaties te kopen in afwachting van nog weer lagere renteniveaus.

Toch past hier wel een kanttekening bij. De ECB heeft al aangegeven dat zij de rente (de korte rente) langdurig laag zal houden als zij dat nodig acht. De FED heeft nu de taperingGeleidelijke afbouw van de kwantitatieve verruiming in de Verenigde Staten. Copyright Vladeracken uitgesteld. Analisten gaan er van uit dat de taperingGeleidelijke afbouw van de kwantitatieve verruiming in de Verenigde Staten. Copyright Vladeracken in maart 2014 weer opnieuw op de agenda zal staan, maar dat gaat er dan wel gemakshalve van uit dat de Amerikaanse politiek een begrotingsakkoord zal sluiten. Het gaat er ook van uit dat de wereldeconomische groei verder zal aantrekken en dat zich elders in de wereld (China) geen grote economische problemen zullen voordoen. En dat is allemaal nog lang niet zeker. Komt dit scenario niet uit, dan zou de rente wel degelijk terug onder 1,94% kunnen zakken. Maar voorlopig gaan wij juist van het groeiscenario uit en dus van een in 2014 weer stijgende 10-jaars rente.

De US$ versus de €

Als zich in de afgelopen dagen ergens een significante beweging heeft voltrokken dan is dat wel in de US$.TB-20131104-US$-FIG5 De koers van de $ steeg in twee weken tijd met een kracht die al lang niet meer is gezien. Er is nog een klein beetje ruimte aan de bovenkant, maar op 74,3 ligt een belangrijke weerstandKoersniveau waaronder koersen de neiging hebben om na een stijging te stabiliseren. Copyright Vladeracken die samenvalt met de meest recente toppen en dalen, de in de figuur getekende dalende trendlijn en de MA10. Op korte termijn is het beeld nu sterk overbought (daggrafiek), maar in de hier getoonde weekgrafiek bestaat nog voldoende ruimte voor een verdere stijging. Of dit de door veel analisten voorspelde draai in het lange termijn beeld van de $ versus € betekent wagen wij te betwijfelen. Daarvoor is nog veel te weinig bewijs te vinden. Op zijn minst zou nu eerst een duidelijk bodempatroon moeten ontstaat en zelfs daar is in het geheel geen sprake van. Maar short in de $ zijn is voorlopig uit den boze.

De prijs van een vat Brentolie

TB-20131104-BRENT-FIG6De koers van een vat Brentolie begint zich in wat het best valt te omschrijven als de “doldrums”. Dat is een bij zeezeilers berucht gebied op de oceanen waar gedurende langere periodes geen wind is. Wie daarin terecht komt kan weken lang blijven ronddobberen zonder richting. En dat is precies wat de olieprijzen nu al weer bijna twee jaar aan het doen zijn. Het patroon in de figuur is een langgerekte taps toelopende evenwijdige driehoek. Maar als een koers te ver in de punt van de driehoek terecht komt moet elke uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken worden gewantrouwd.

Het meest waarschijnlijke scenario is een uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken, die slechts dient om ruimte te creëren voor een groter correctiepatroon waarbinnen de koers gewoon verder gaat met richtingloos heen en weer bewegen, dan echter tussen weer iets ruimtere marges.

 TB-20131104-GOUD-FIG7

Goud

De $-koers van het goud is bezig met een groot correctiepatroon. Een maand geleden schreven wij dat wij nog uitgingen van een kopschouderbodem. Maar de reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken omlaag van afgelopen week maakt dat het patroon te lang begint te duren om nog een kopschouderbodem te kunnen zijn. Dat er sprake kan zijn van een bodempatroon blijft echter wel overeind. Wij hebben er nu een enigszins oplopende driehoek van gemaakt. Daarin is de koers nu naar de onderkant op weg. Maar er is sprake van duidelijke positieve divergentieEen situatie waarbij een koersbeweging van een aandeel of van een index niet bevestigd wordt door het koersverloop van een indicator of van een andere index. Het is een vroege indicatie voor een mogelijke trendomkeer. Copyright Vladeracken in de indicatoren onder in de figuur. Vermoedelijk zal de huidige reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken maar van korte duur zijn en kan de koers daarna weer de weg omhoog richting de neklijnSteun of weerstandsniveau onder andere in een Kop & Schouder patroon. De neklijn verbindt de toppen of bodems van het patroon afhankelijk van het feit of het een top- of bodemformatie is. Copyright Vladeracken aan de bovenkant van het patroon hervatten. Als onverwacht toch de oplopende steunlijn (die nu rond US$1.265 ligt) gebroken wordt, dan nog is er geen reden tot paniek omdat daaronder nog verschillende steunniveaus liggen. Maar wij gaan uit van een positiever scenario: de steun van US$1.265 houdt het en de koers gaat een poging wagen om de bovenkant van de figuur (nu op US$1.485) te breken.

Beleggen bij Vladeracken

Oktober was ons goed gezind. De rente daalde enigszins zodat obligatiekoersen weer wat koerswinst konden laten zien. En aandelenkoersen stegen flink. In onze portefeuilles had dat tot problemen kunnen leiden omdat het percentage liquiditeiten in de portefeuilles nog relatief hoog is. Maar de keuze van de aandelen die wel in portefeuille worden gehouden pakte afgelopen maand uitstekend uit. Het waren Arcadis, Imtech, ING, PostNL en USG die de kar trokken en die allen in de Prijs<Waarde Methode in portefeuille worden gehouden. En daarmee was deze methodiek eindelijk de sterkst presterende van de maand. De methode liep in één maand vrijwel de gehele achterstand op de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken in die dit jaar in de eerst negen maanden was opgelopen.

Tabel 1 Resultaten vermogensbeheer Vladeracken BV

Risico profiel

Methode

2009 * 2010 * 2011 * 2012* 2013 tm 1-11*
Defensief

Stamrechtportefeuilles

8,3 %

8,2 %

-/- 1,6 %

7,9 %

3,7 %

Matig

Mix aandelen / obl.

17,8 %

13,3 %

-/- 7,4 %

11,6 %

5,9 %

Matig / fondsen

Fund Selector

34,3 %

13,1 %

-/- 12,7 %

-/- 1,0 %

-/- 2,9 %

Normaal aandelen

PRIJS<Waarde Methode

44,8 %

14,2 %

-/- 38,5 %

8,8 %

8,1 %

Actief aandelen

Amsterdam Selector

14,3 %

16,8 %

-/- 15,9 %

3,5 %

15,1 %

Wereld Selector

6,0 %

14,0 %

-/- 10,5 %

16,0 %

 58,2 %

Benchmark

AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken

36,4 %

5,7 %

-/- 11,9 %

9,7 %

14,2 %

EuroStoxx 50Een van oorsprong door de Dow Jones Corporation samengestelde index waarin de 50 grootste Europese beursgenoteerde ondernemingen zijn opgenomen. Copyright Vladeracken

21,0 %

-/- 5,4 %

-/- 17,1 %

13,8 %

15,8 %

 * Het gaat hierom het netto behaalde rendementDe uiteindelijke opbrengst van een belegging. Bij aandelen bestaat het uit het dividend vermeerderd of verminderd met het koers-resultaat. Copyright Vladeracken over de genoemde periode, ná alle kosten van de beheerder. Voor oudere cijfers verwijzen wij u naar onze website.

En wij gaan er vanuit dat er nog meer in het vat zit. Het zou ons niet verbazen als de eindejaarsrally zelfs nog moet beginnen. Een zorg blijft de rente. Het lange termijn beeld blijft gevaarlijk zolang de 10-jaarsrente boven 1,94% blijft hangen, ook als dat niveau in de huidige daling toch nog bereikt wordt.
Meer informatie over vrijwel alle effectentransacties, welke wij in de portefeuilles van onze cliënten hebben uitgevoerd en andere beleggingsoverwegingen, welke wij uit onze dagelijkse analyses voortvloeien treft u aan op onze website, www.vladeracken.nl, onder de kop “Publicaties” (in chronologische volgorde) of op de website van De Technische BeleggerEen maandblad dat de ontwikkelingen op de wereldwijde effectenmarkten analyseert en becommentarieert uitgaande van de Technische AnalyseEen vorm van markt analyse die uitgaat van vraag en aanbod en handelsvolume, waarbij men met behulp charts en formules gebaseerd op marktgegevens probeert vast te stellen in welke fase van haar ontwikkeling de markt zich bevindt. Copyright Vladeracken. Het wordt uitgegeven door Vladeracken BV en wordt gratis aan haar klanten ter beschikking gesteld. Copyright Vladeracken, www.technischebelegger.nl, waar u onderaan de meest recente uitgave de onderwerpen gegroepeerd vindt met een koppeling naar het meest recente artikel van elk onderwerp.

De volgende uitgave van de Technische BeleggerEen maandblad dat de ontwikkelingen op de wereldwijde effectenmarkten analyseert en becommentarieert uitgaande van de Technische AnalyseEen vorm van markt analyse die uitgaat van vraag en aanbod en handelsvolume, waarbij men met behulp charts en formules gebaseerd op marktgegevens probeert vast te stellen in welke fase van haar ontwikkeling de markt zich bevindt. Copyright Vladeracken. Het wordt uitgegeven door Vladeracken BV en wordt gratis aan haar klanten ter beschikking gesteld. Copyright Vladeracken verschijnt op maandag 2 december 2013.

Den Haag, 4 november 2013
G.K. van Dommelen
Vladeracken Vermogensbeheer

 

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.