De Technische Belegger • Jaargang 22 • Nr 1 • 4 januari 2016

De Januari barometerStudies wijzen erop dat als de eerste vijf beursdagen van het jaar een netto-stijging laten zien de kans groot is dat het gehele jaar een positief beursjaar wordt. Statistisch werd vastgesteld dat de rest van het jaar een gemiddelde stijging van 14,8% laat zien indien januari een positief resultaat oplevert. Wanneer januari negatief is dan ligt dit gemiddelde op 2,92%. Op Wallstreet heerst het gezegde: “Zoals januari gaat, gaat het jaar”. Copyright Vladeracken van dit jaar had het goed. Hij gaf de beste kansen aan Europa. De AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken zou stijgen in het jaar 2015 en de S&P500 zou dalen. En zo was inderdaad de realiteit. In Europa gingen de beurzen omhoog, waarbij de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken in de achterhoede zat. Dat was overigens geen wonder want Koninklijke Olie, Arcelor en Altice, drie fondsen die in belangrijke mate de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken bepalen gingen onderuit. De Amerikaanse beurzen maakten het dit jaar niet waar. De DJIA Index daalde 3,5%, terwijl de S&P500 slechts 0,8% is gedaald. Voor Europese beleggers bleef het Amerikaanse resultaat positief, want de dollar steeg ruim 11%. In Azië leverden de meeste landen in, waarbij China wel de belangrijkste daler was. Japan en Zuid Korea deden het goed want zij sloten hoger. Toch stond Europa het meest in de branding. Griekenland was een typisch Europees probleem, en de crisis in de Oekraïne vond zijn oorsprong in Europa. Later volgden wereldwijde problemen zoals de economie van China met in het kielzog daarvan de grondstoffencrisis en opnieuw een scherpe daling van de olieprijzen. Europa sloot het jaar af met een ongekende vluchtelingenstroom waarop men niet berekend was. Het was dus een jaar met grote problemen waarin Amsterdam in eerste instantie een mooie stijging op Beursplein 5 liet zien, maar waarbij in de eerste periode van december zelfs een daling werd genoteerd. Het einde van het jaar zorgde op de valreep nog voor een positief resultaat van 4%. Deze 4% flatteert echter de resultaten op Beursplein 5. De AMX Index sloot 9,6% hoger en de All Share Index voerde de wereldtop aan met een stijging van 33% (en dat is dan wel inclusief dividend). Niet onvermeld mag blijven dat onze Zuiderburen ons niet alleen maar versloegen op het voetbalveld, maar hun beurs bleek met een stijging van ruim 12% een van de beste van Europa.
Een aantal van de grote problemen, zoals Griekenland en in minder zekere mate ook de crisis in de Oekraïne lijken onder controle. Voor de vluchtelingenstroom heeft Europa nog geen afdoende antwoord gevonden maar men is (misschien?) op een iets betere weg. Op korte termijn lijkt het zelfs tot een bestedingsimpuls te leiden. De grondstoffencrisis is ook nog niet aan zijn einde maar de korte termijn ziet er iets beter uit met mogelijkerwijze bodempatronen in de technische plaatjes. Alles bij elkaar zou dit kunnen betekenen dat 2016 een mooi jaar gaat worden, maar zo zeker ziet dat technisch gesproken er niet uit. De indicatoren voor de zeer korte termijn zijn overal en niet slechts in Europa negatief. Alleen Japan vormt hier een uitzondering. De middellange termijn ziet er beter uit, want de indicatoren op de weekgrafieken zijn afgelopen maand gedraaid en wijzen nu op een positieve beurs. De lange termijn is onzeker want de indicatoren in de maandgrafieken hebben in december veel averij opgelopen. Januari moet een goede maand worden wil deze averij hersteld worden. En dat wil zeggen, dat als de januari resultaten helemaal conform de statistieken een belangrijk signaal zijn voor het volledige jaar, wij geen mooi resultaat zullen zien, tenzij januari goed uit de startblokken schiet. Maar de beurs blijft onvoorspelbaar en dat lijkt zeker nu, in het begin van 2016, opnieuw het geval.
Wat wel zeker is, is de inhoud van onze wensen. Wij wensen u een goed en voorspoedig 2016 toe waarin uw beleggingen u niet teleur zullen stellen.

De AEX Index op dagbasis

Technische patronen kunnen veranderen zo lang ze niet bevestigd zijn. De AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken liet de afgelopen tijd achter elkaar verscheidene patronen in wording zien. Nu is het een oplopende wedgeEen koerspatroon dat getekend kan worden als de uptrend of de downtrend langzaam zwakker wordt. Het is een driehoek met dien verstande dat beide raaklijnen omhoog of omlaag lopen. Copyright Vladeracken. En als deze ooit bevestigd wordt dan is dat negatief want dat zal gebeuren door een uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken aan de onderzijde. Zoals in figuur 1 te zien is werd er in de daggrafiek van de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken in de maand november een dubbele top neergezet. Deze werd bevestigd toen een doorbraak ontstond door de neklijnSteun of weerstandsniveau onder andere in een Kop & Schouder patroon. De neklijn verbindt de toppen of bodems van het patroon afhankelijk van het feit of het een top- of bodemformatie is. Copyright Vladeracken op 448,30. Het doel van dit patroon was circa 422. De feitelijke bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken lag op 419,79. Het jaar 2015 stond toen in de min. Maar hierna ging de koers weer omhoog en op dit moment kan men een opopende wedgeEen koerspatroon dat getekend kan worden als de uptrend of de downtrend langzaam zwakker wordt. Het is een driehoek met dien verstande dat beide raaklijnen omhoog of omlaag lopen. Copyright Vladeracken onderscheiden, waarbinnen de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken opliep tot aan de oude neklijnSteun of weerstandsniveau onder andere in een Kop & Schouder patroon. De neklijn verbindt de toppen of bodems van het patroon afhankelijk van het feit of het een top- of bodemformatie is. Copyright Vladeracken. Daarna draaide de markt. De koers daalde, de middellijn van de Keltnerchannel werd doorschreden en het MomentumAlgemene term die gebruikt wordt om de snelheid van bepaalde koersbewegingen weer te geven. Het momentum meet de prijsverandering van een aandeel of index in een bepaalde periode en kan in absolute zin of als ratio worden weergegeven. Het is een oversold/overbouhgt indicator. In vergelijking met de FracMom is de Mom in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. Het wordt berekend door de koers van x dagen geleden af te trekken van de koers van heden. Copyright Vladeracken daalde. De beurs kwam hiermede in een reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken en daar zitten we nu dus in. De korte termijn is daarmede negatief. Het minste dat er kan gebeuren, is dat de onderzijde van de wedgeEen koerspatroon dat getekend kan worden als de uptrend of de downtrend langzaam zwakker wordt. Het is een driehoek met dien verstande dat beide raaklijnen omhoog of omlaag lopen. Copyright Vladeracken wordt opgezocht rond 428. Een volgende steun wordt gevormd door de onderzijde van het Keltner kanaal, die iets lager ligt. De Zone Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackenonderaan in de figuur lag op een dieptepunt, ver onder de horizontale lijn, toen het dieptepunt in de koers op 419 bereikt werd. Sindsdien is hij gaan stijgen en normaliter zet deze stijging zich door totdat hij boven de bovenste horizontale lijn komt. De Zone Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackenzegt dus eigenlijk dat er na de koersdaling, die nu aan de gang is, een verdere stijging zal volgen. Als dat scenario zich gaat ontrollen zullen we pas later (als de bovenzijde van de wedgeEen koerspatroon dat getekend kan worden als de uptrend of de downtrend langzaam zwakker wordt. Het is een driehoek met dien verstande dat beide raaklijnen omhoog of omlaag lopen. Copyright Vladeracken wordt bereikt) kunnen zien of de stijging zich zal doorzetten dan wel dat de onderkant opnieuw zal worden opgezocht met, indien dat het geval is, het meest waarschijnlijke risico, dat de koers uit de wedgeEen koerspatroon dat getekend kan worden als de uptrend of de downtrend langzaam zwakker wordt. Het is een driehoek met dien verstande dat beide raaklijnen omhoog of omlaag lopen. Copyright Vladeracken gaat breken. Het beeld dat wij zich dus zien ontvouwen, gegeven figuur 1, is een kortstondige daling to circa 428, waarna zich een nieuwe stijging zal inzetten. De sentimentindicatoren van de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken zijn enigszins overbought en daarmede ondersteunen zij de aanname dat we met een moeilijke een of twee weken te maken krijgen. Voor de eerste dagen van januari zijn wij dus negatief. En de januari barometerStudies wijzen erop dat als de eerste vijf beursdagen van het jaar een netto-stijging laten zien de kans groot is dat het gehele jaar een positief beursjaar wordt. Statistisch werd vastgesteld dat de rest van het jaar een gemiddelde stijging van 14,8% laat zien indien januari een positief resultaat oplevert. Wanneer januari negatief is dan ligt dit gemiddelde op 2,92%. Op Wallstreet heerst het gezegde: “Zoals januari gaat, gaat het jaar”. Copyright Vladeracken zal dan voorspellen, dat het jaar 2016 negatief gaat eindigen althans voor wat de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken betreft. Maar wij zullen in de komende weken een artikel prepareren waarin wij op uitgebreide wijze aandacht aan de langere termijn van de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken zullen schenken. Wij zullen dat artikel ook aan de lezers van onze Technische BeleggerEen maandblad dat de ontwikkelingen op de wereldwijde effectenmarkten analyseert en becommentarieert uitgaande van de Technische AnalyseEen vorm van markt analyse die uitgaat van vraag en aanbod en handelsvolume, waarbij men met behulp charts en formules gebaseerd op marktgegevens probeert vast te stellen in welke fase van haar ontwikkeling de markt zich bevindt. Copyright Vladeracken. Het wordt uitgegeven door Vladeracken BV en wordt gratis aan haar klanten ter beschikking gesteld. Copyright Vladeracken ter beschikking stellen. Voor wat nu betreft is het de vraag of de weekgrafiek onze analyse van de daggrafiek ondersteunt. De Europese indicatoren tonen allemaal hetzelfde beeld. Wij laten daarom eerst even de daggrafiek van de S&P500 Index zien.

De S&P500 Index op dagbasis

De doorbraak door de beide gemiddeldes op 29 december werd al niet meer door de Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackendaaronder (zie bij pijltje) bevestigd. De koers is dalende evenals de Momentum AnalyseEen combinatie van twee momentumAlgemene term die gebruikt wordt om de snelheid van bepaalde koersbewegingen weer te geven. Het momentum meet de prijsverandering van een aandeel of index in een bepaalde periode en kan in absolute zin of als ratio worden weergegeven. Het is een oversold/overbouhgt indicator. In vergelijking met de FracMom is de Mom in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. Het wordt berekend door de koers van x dagen geleden af te trekken van de koers van heden. Copyright Vladeracken indicatoren (Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackenen MacdMoving Average Convergence Divergence van Gerald Appel. Het verschil tussen een kortere termijn koers gemiddelde en een langere termijn koersgemiddelde, waarbij de beide gemiddelden berekend zijn volgens de exponentiële methode, dit in afwijking van de meer gebruikelijke rekenkundige methode. In vergelijking met de FracMACD is de MACD in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. De kruising van beide lijnen, de kruising met de nullijn en de divergentie kunnen signalen geven. Copyright Vladeracken) die tezamen scherper functioneren dan ieder afzonderlijk. Copyright Vladeracken daaronder. De onderste zijde van het Keltnerkanaal ligt op circa 1.995 en u moet er rekening mee houden, dat de koers daar gaat komen. Maar evenals bij de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken is de Zone Oscillator, komende van uit een dieptepunt onder de onderste lijn aan het stijgen. Het beeld is dus hetzelfde als bij de AEX en wij zien dat als een bevestiging van onze conclusie ten aanzien van de korte termijn maar tegelijkertijd ook aangaande de stijging, die naar onze verwachting hierop zal volgen.

De AEX Index op weekbasis

Figuur 2 bevestigt het feit dat de markt in een baisseEen term die gebruikt wordt voor een beurs waarop over een breed front de koersen dalen. Copyright Vladeracken zit. Er is sprake van twee lagere toppen en twee lagere bodems. Ook liggen de koersen onder de beide dalende gemiddeldes. Het is dus geen tijd om long te gaan of te zitten, maar in figuur 3 ziet u ook dat er drie weken geleden een hogere bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken is ontstaan. De eerste aanzet tot herstel is daarmede gegeven. Het positieve van de afgelopen weken is dat de Momentum AnalyseEen combinatie van twee momentumAlgemene term die gebruikt wordt om de snelheid van bepaalde koersbewegingen weer te geven. Het momentum meet de prijsverandering van een aandeel of index in een bepaalde periode en kan in absolute zin of als ratio worden weergegeven. Het is een oversold/overbouhgt indicator. In vergelijking met de FracMom is de Mom in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. Het wordt berekend door de koers van x dagen geleden af te trekken van de koers van heden. Copyright Vladeracken indicatoren (Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackenen MacdMoving Average Convergence Divergence van Gerald Appel. Het verschil tussen een kortere termijn koers gemiddelde en een langere termijn koersgemiddelde, waarbij de beide gemiddelden berekend zijn volgens de exponentiële methode, dit in afwijking van de meer gebruikelijke rekenkundige methode. In vergelijking met de FracMACD is de MACD in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. De kruising van beide lijnen, de kruising met de nullijn en de divergentie kunnen signalen geven. Copyright Vladeracken) die tezamen scherper functioneren dan ieder afzonderlijk. Copyright Vladeracken is gaan stijgen. Daarmede wordt aangetoond dat de stemming op de middellange termijn positief is. Zolang dit timeframe stijgende is, zijn de negatieve uitslagen in de korte termijngrafiek beperkt en dat ondersteunt onze eerdere conclusie, dat de lopende correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken beperkt zal blijven. Er is een zogenaamde gelijkbenige driehoek te onderscheiden. De koers was op weg omhoog, maar er lijkt dus een kink in de kabel te komen. Als de aanname bij de daggrafiek correct is zal deze kink geen invloed hebben op het patroon. Een stijgende koers na deze reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken zal de koers brengen naar de bovenzijde van de driehoek en aangekomen daar zal het patroon rijp zijn om bevestigd te worden. Het lijkt ons dat er dan een uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken zal komen en daarmede ontstaat de mogelijkheid, dat er een hogere bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken gevormd gaat worden. De vele mislukte pogingen om door het niveau van 472 – 474 te breken zouden daarmede beloond kunnen worden. De weekgrafiek van de S&P500 (en van alle markten waarvan wij dit weekeinde de grafieken bekeken hebben) zien er precies hetzelfde uit en dat geeft onze voldoende moed om bij onze conclusie te blijven, dat wij te maken gaan krijgen met een gematigde reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken welke gevolgd zal worden door een sterkere stoot omhoog.

De AEX Index op maandbasis

Zoals boven reeds gesteld zullen wij in de komende weken met een uitgebreidere analyse komen betreffende de langere termijn. Maar in figuur 4 vindt u alvast de maandgrafiek van de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken. U ziet het jarenlang stijgende kanaal dat begint in 2009. In rood hebben wij de FibonacciIs een Italiaanse wiskundige die een reeks getallen heeft gedefinieerd waarvan het kenmerk is dat de breuk van twee elkaar opvolgende getallen in de limiet gelijk is aan 1,618, ook wel het gouden verhoudingsgetal genoemd. De reeks wordt verkregen door steeds de twee opeenvolgende getallen bij elkaar op te tellen waardoor het volgende getal verkregen wordt. De getallenreeks is als volgt: 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, etc. Copyright Vladeracken steun- en weerstandlijnen getekend. De koersdaling, die zich 5 maanden geleden voltrok werd gestopt op de onderzijde van het (gecorrigeerde) kanaal en tegelijkertijd ook kwam de koers op het sterke 62- FibonacciIs een Italiaanse wiskundige die een reeks getallen heeft gedefinieerd waarvan het kenmerk is dat de breuk van twee elkaar opvolgende getallen in de limiet gelijk is aan 1,618, ook wel het gouden verhoudingsgetal genoemd. De reeks wordt verkregen door steeds de twee opeenvolgende getallen bij elkaar op te tellen waardoor het volgende getal verkregen wordt. De getallenreeks is als volgt: 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, etc. Copyright Vladeracken niveau. Van daaruit werd de weg omhoog ingezet en daar kwam afgelopen maand een einde aan. Opnieuw werd de onderkant van het kanaal opgezocht en werd hetzelfde FibonacciIs een Italiaanse wiskundige die een reeks getallen heeft gedefinieerd waarvan het kenmerk is dat de breuk van twee elkaar opvolgende getallen in de limiet gelijk is aan 1,618, ook wel het gouden verhoudingsgetal genoemd. De reeks wordt verkregen door steeds de twee opeenvolgende getallen bij elkaar op te tellen waardoor het volgende getal verkregen wordt. De getallenreeks is als volgt: 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, etc. Copyright Vladeracken-niveau bereikt. Dit was in technische zin een grote teleurstelling. Toen de weg omhoog werd ingeslagen was de Momentum AnalyseEen combinatie van twee momentumAlgemene term die gebruikt wordt om de snelheid van bepaalde koersbewegingen weer te geven. Het momentum meet de prijsverandering van een aandeel of index in een bepaalde periode en kan in absolute zin of als ratio worden weergegeven. Het is een oversold/overbouhgt indicator. In vergelijking met de FracMom is de Mom in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. Het wordt berekend door de koers van x dagen geleden af te trekken van de koers van heden. Copyright Vladeracken indicatoren (Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackenen MacdMoving Average Convergence Divergence van Gerald Appel. Het verschil tussen een kortere termijn koers gemiddelde en een langere termijn koersgemiddelde, waarbij de beide gemiddelden berekend zijn volgens de exponentiële methode, dit in afwijking van de meer gebruikelijke rekenkundige methode. In vergelijking met de FracMACD is de MACD in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. De kruising van beide lijnen, de kruising met de nullijn en de divergentie kunnen signalen geven. Copyright Vladeracken) die tezamen scherper functioneren dan ieder afzonderlijk. Copyright Vladeracken gaan stijgen en daar kwam in de maand december ook de klad in. Het MACDMoving Average Convergence Divergence van Gerald Appel. Het verschil tussen een kortere termijn koers gemiddelde en een langere termijn koersgemiddelde, waarbij de beide gemiddelden berekend zijn volgens de exponentiële methode, dit in afwijking van de meer gebruikelijke rekenkundige methode. In vergelijking met de FracMACD is de MACD in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. De kruising van beide lijnen, de kruising met de nullijn en de divergentie kunnen signalen geven. Copyright Vladeracken Histogram ging dalen. Daarmede is de MomanMomentum analyse. Een combinatie van twee momentum indicatoren (Oscillator en MacdMoving Average Convergence Divergence van Gerald Appel. Het verschil tussen een kortere termijn koers gemiddelde en een langere termijn koersgemiddelde, waarbij de beide gemiddelden berekend zijn volgens de exponentiële methode, dit in afwijking van de meer gebruikelijke rekenkundige methode. In vergelijking met de FracMACD is de MACD in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. De kruising van beide lijnen, de kruising met de nullijn en de divergentie kunnen signalen geven. Copyright Vladeracken) die tezamen scherper functioneren dan ieder afzonderlijk. Copyright Vladeracken nog niet negatief (MACDMoving Average Convergence Divergence van Gerald Appel. Het verschil tussen een kortere termijn koers gemiddelde en een langere termijn koersgemiddelde, waarbij de beide gemiddelden berekend zijn volgens de exponentiële methode, dit in afwijking van de meer gebruikelijke rekenkundige methode. In vergelijking met de FracMACD is de MACD in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. De kruising van beide lijnen, de kruising met de nullijn en de divergentie kunnen signalen geven. Copyright Vladeracken en Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackenmoeten elkaar daartoe bevestigen) maar er moet niet veel gebeuren of de Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackenzal het ook af laten weten en dan zijn heel zeker de rapen gaar. De steun is echter sterk en als de aan de gang zijnde reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken gematigd uitvalt, dan zien wij niets ernstigs gebeuren.

De S&P 500 Index op maandbasis

In Amerika is het langere termijn beeld anders. U vindt dat van de S&P500 in figuur 5. Het opgaande kanaal begon ook in 2009, maar er is een duidelijke stagnatie ontstaan toen het QE programma werd gestopt. In tegenstelling tot dat wat men in de AEX zag is het MACDMoving Average Convergence Divergence van Gerald Appel. Het verschil tussen een kortere termijn koers gemiddelde en een langere termijn koersgemiddelde, waarbij de beide gemiddelden berekend zijn volgens de exponentiële methode, dit in afwijking van de meer gebruikelijke rekenkundige methode. In vergelijking met de FracMACD is de MACD in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. De kruising van beide lijnen, de kruising met de nullijn en de divergentie kunnen signalen geven. Copyright Vladeracken Histogram in de afgelopen maand niet gedaald, maar in Amerika is er iets heel anders aan de gang. Er wordt heftig negatief gedivergeerd en dat geeft voor de langere termijn toch veel angstige zorgen. Hierin past het feit dat de stijging (als men daar nog van spreken mag) door minder en minder aandelen gedragen wordt. In Amerika ziet men een vergelijkbaar beeld in de grote en traditionele aandelen met dat van Europa. In Nederland steeg de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken relatief gezien slechts zeer weinig. In Amerika was het de DJIA Index, die het vooral af liet weten. De traditionele fondsen waren het die niet meer stegen, maar de technische aandelen (zie S&P en NasdaqNational Association of Securities Dealers Automated Quotations. De Amerikaanse nationale schermenbeurs. Copyright Vladeracken) stegen wel. Er is veel te herkennen in deze fondsen van wat wij zagen in het jaar 2000 toen de ICT hype in elkaar stortte. Als wij dus positief staan ten opzichte van de middellange termijn dan is het zeer wel mogelijk dat de langere termijn voor teleurstellingen gaat zorgen. Het zwakke seizoen zou dus in 2016 wel degelijk zwak kunnen zijn.

De Rente

De lange rente in Europa is aan het uitbodemen en wij gaan er vanuit dat 2016 zal beginnen met een stijging van de lange rente, zowel in de VS als in Europa. Maar belangrijker voor beleggers is het verschil tussen de lange Amerikaanse en Europese rente. In 2014 is dit verschil flink veel groter geworden ten nadele van de Amerikaanse rente. Algemeen wordt dit verklaard uit het aflopen van het QE-programma van de FED, op een moment waar de ECB juist met een QE-programma begonnen is. In figuur 6 ziet u een maandgrafiek van de ontwikkeling van beide rentes sinds 1999. Om te beginnen bevestigt deze grafiek dat de renteontwikkeling in de VS, net als doorgaans de economische ontwikkeling, vooruitloopt op de Europese renteontwikkeling. Dalingen zetten zich eerder in, maar stijgingen eveneens. Maar daarnaast is te zien dat de beide rentes door de jaren heen niet zo heel erg veel van elkaar afwijken. Het komt bij beiden voor dat het rentepeil hoger ligt dan bij de overburen en vice versa. Alleen de rentedaling in Europa eind 2014 en begin 2015 heeft een aanzienlijk lagere bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken bereikt dan in de VS. In de VS is zelfs sprake van een hogere bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken dan de bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken in 2012. De korte termijngrafieken (week- en daggrafieken bevestigen elkaar op dit punt) wijzen op een aanstaande rentestijging, zowel in de VS als in Europa. En daarin zou het zomaar kunnen gebeuren dat de afstand tussen de Europese rente en de Amerikaanse rente weer wat terugloopt. In dat geval kan de rente hier snel en hard stijgen. Wij mikken voor 2016 op een eerste hoogtepunt rond 1,48%. Geen tijd voor obligaties dus!!!

De US$ versus de €

De koers van de Amerikaanse $ heeft zich in het afgelopen jaar bijzonder goed gedragen. De $ is gestegen met 11,3% ten opzichte van de €. Maar die stijging heeft zich in feite alleen voorgedaan in de eerste maanden van het jaar, want daarna heeft de koers vooral heen en weer bewogen. Op weekgrafieken is te zien, dat zich mogelijk een dubbele top aan het vormen is. Indicatoren, zowel in de daggrafieken als in de weekgrafieken zijn niet duidelijk over wat de richting in de komende maand zal zijn. Maar in figuur 7 ziet u een ultralange maandgrafiek van de $ tegenover de €. En die is zeer interessant. Want drukken wij de $ uit in € (bovenste grafiek), dan kan gesteld worden dat de koersontwikkeling in 2015 zich heeft afgespeeld boven de trendlijn, die daarmee definitief gebroken lijkt. Maar draaien wij de zaak om, € uitgedrukt in $’s, dan is van een doorbraak helemaal geen sprake en zou de dubbele top (in dit geval dus een dubbele bodemTwee op elkaar volgende dieptepunten in de koersontwikkeling die min of meer op gelijk niveau liggen. Vaak betreft het een trendomkeer. Copyright Vladeracken) wel eens het begin van een belangrijke kentering kunnen inluiden. Het verschil ontstaat doordat de eerste een semi-logaritmische schaalverdeling heeft en de tweede niet. Daarmede is de eerste de meest waarschijnlijke, maar van een duidelijke uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken kan in geen van beide gevallen al gesproken worden. Wat de uiteindelijke weg zal zijn is dus uit dit beeld nog niet te zeggen. Maar stelt u zich eens voor dat de Amerikaanse
economie, die momenteel aan het vertragen is, tot 2017, het eerste jaar van de nieuw te verkiezen president, niet wezenlijk meer groeit. Dan is er geen aanleiding voor een langdurige renteverhoging in de VS. En als dan het economisch herstel in Europa wel doorzet, dan is een vermindering van het renteverschil tussen de VS en Europa heel goed denkbaar en dus ook een kentering in de €-$-verhoudingen. En dat sluit mooi aan bij onze rentevisie!

De prijs van een troy ounce goud

In figuur 8 ziet u twee grafieken. De bovenste, blauwe lijn is de wekelijkse slotkoers van het goud sinds 1999 in US$ per troy ounce. In de figuur hebben wij onder langs de koersen een oplopende trendlijn getekend. De koers is net, na jarenlang veel te ver van deze lijn te zijn afgeweken, terug bij deze trendlijn gekomen. De lijn valt samen met een steunlijn, die wij hebben getrokken over de top uit juli 2008 (US$1.035). Nadat in 2011 een uiteindelijke top op US$1.921 per troy ounce werd gezet is de koers daarna een langdurige correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken geraakt. In deze correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken heeft het goud nu 1/3de van de voorgaande rallyEen fikse stijging van het koersniveau die volgt op een daling of op een consolidatie. Copyright Vladeracken prijsgegeven. US$ 1.035 valt samen met dit niveau, het eerste belangrijke FibonacciIs een Italiaanse wiskundige die een reeks getallen heeft gedefinieerd waarvan het kenmerk is dat de breuk van twee elkaar opvolgende getallen in de limiet gelijk is aan 1,618, ook wel het gouden verhoudingsgetal genoemd. De reeks wordt verkregen door steeds de twee opeenvolgende getallen bij elkaar op te tellen waardoor het volgende getal verkregen wordt. De getallenreeks is als volgt: 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, etc. Copyright Vladeracken-steunniveau. De correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken heeft de vorm van een wedgeEen koerspatroon dat getekend kan worden als de uptrend of de downtrend langzaam zwakker wordt. Het is een driehoek met dien verstande dat beide raaklijnen omhoog of omlaag lopen. Copyright Vladeracken (tussen lijnen A en B). Wedges hebben de statistische gewoonte om te eindigen met een uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken tegen de richting van de wedgeEen koerspatroon dat getekend kan worden als de uptrend of de downtrend langzaam zwakker wordt. Het is een driehoek met dien verstande dat beide raaklijnen omhoog of omlaag lopen. Copyright Vladeracken in, in dit geval dus omhoog.
Onder in de figuur hebben wij dezelfde koersontwikkeling neergezet, maar nu gemeten in €. Hier is geen sprake van een wedgeEen koerspatroon dat getekend kan worden als de uptrend of de downtrend langzaam zwakker wordt. Het is een driehoek met dien verstande dat beide raaklijnen omhoog of omlaag lopen. Copyright Vladeracken, maar hier is de oude trendlijn nog ver weg. Maar de koers heeft in dit geval wel de oplopende trendlijn A gebroken, edoch ligt nog wel boven het dieptepunt dat bij A werd bereikt, dit in tegenstelling tot de situatie in de $-grafiek. Overigens is er vanuit fundamenteel oogpunt weinig vóór de aankoop van goud als belegging te zeggen. Er is (nog) geen inflatie en er is genoeg fysiek goud beschikbaar. Maar belangrijke draaipunten vinden wel vaker plaats zonder aanwijsbare fundamentele verklaringen. Die komen meestal achteraf, als iedereen al is uitgestapt.
Al met al zou 2016 wel eens een interessant jaar voor het goud kunnen worden met alle kansen op een keer ten goede, maar let op, de korte termijn indicatoren geven nog weinig hoop!

De prijs van een vat Brentolie

Alom zijn de voorspellingen dat de olieprijs nog wel eens veel verder zou kunnen dalen dan de huidige toch al lage niveaus. Er wordt veel te veel olie geproduceerd, Iran en Lybië komen komend jaar ook weer op de markt, tankers liggen volgeladen met olie voor de Amerikaanse kust en naar Nederland is net de eerste tanker met in de VS geproduceerde olie vertrokken, een zoveelste teken dat de VS inmiddels tot de netto producenten hoort. Kortom, er zijn eigenlijk geen redenen, om te denken dat de olieprijzen komend jaar kunnen gaan oplopen. Maar als u naar figuur 9 kijkt, waar u een grafiek van de ontwikkeling van de Brentolieprijs sinds 1992 kunt zien, dan kan ook een ander scenario geschetst worden. een scenario waarbij de olieprijzen inmiddels hun bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken naderen en er vanuit de huidige niveaus een flinke rallyEen fikse stijging van het koersniveau die volgt op een daling of op een consolidatie. Copyright Vladeracken mogelijk is. Dat hier geen fundamentele grond op korte termijn voor is, daar willen wij geen discussie over voeren. Maar wat nu precies een redelijke prijs voor olie is, dat is ons minder duidelijk. Gelet op de enorme daling van de olieprijs, maar ook de forse fluctuaties tussen 2004 en 2015, lijkt er veel speculatie in de olieprijzen te zitten. En dan is het wegvallen van speculatief aanbod (short-sellers) op zichzelf al voldoende om een rallyEen fikse stijging van het koersniveau die volgt op een daling of op een consolidatie. Copyright Vladeracken in het leven te roepen. De vraag is dan vooral, waarvandaan kan zo’n rallyEen fikse stijging van het koersniveau die volgt op een daling of op een consolidatie. Copyright Vladeracken beginnen? In figuur 9 is te zien, dat de prijs van een vat Brentolie is teruggevallen tot op het niveau, dat in 2000 en in 2003 en daarna nog even kortstondig in 2004 als een belangrijke weerstandKoersniveau waaronder koersen de neiging hebben om na een stijging te stabiliseren. Copyright Vladeracken heeft gefunctioneerd. In 2008 werd dit niveau genaderd, maar niet bereikt. Maar nu is de koers wel terug op dit punt. En niet alleen is de koers aanbeland bij dit stevige steunniveau, de momentumAlgemene term die gebruikt wordt om de snelheid van bepaalde koersbewegingen weer te geven. Het momentum meet de prijsverandering van een aandeel of index in een bepaalde periode en kan in absolute zin of als ratio worden weergegeven. Het is een oversold/overbouhgt indicator. In vergelijking met de FracMom is de Mom in het algemeen sneller in het tonen van divergentie bij bodems. Het wordt berekend door de koers van x dagen geleden af te trekken van de koers van heden. Copyright Vladeracken-indicatoren onderin de figuur divergeren ook al langere tijd positief. Het minste dat u mag verwachten is een rallyEen fikse stijging van het koersniveau die volgt op een daling of op een consolidatie. Copyright Vladeracken omhoog, die de inleiding kan zijn tot een uiteindelijke langere termijn bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken. Want laten wij niet vergeten, in 2015 zijn zoveel investeringsprojecten stopgezet, dat analisten inmiddels wel verwachten, dat er in de loop van de komende jaren toch weer een tekort zal gaan ontstaan op de wereldoliemarkt. En tegen de tijd dat dit tekort zich manifesteert is de prijs van een vat Brentolie al lang weer flink opgelopen.

Beleggen bij Vladeracken

De laatste maand van het jaar was een nogal dubbelzinnige. Obligatiekoersen daalden, vrijwel alle grote aandelenbeurzen daalden, de $ daalde, en dus daalde ook de waarde van onze obligatieportefeuilles. Maar de waarde van vrijwel alle aandelenportefeuilles van onze cliënten lieten toch nog een waardestijging zien. In veel gevallen gaat er bij de kwartaalrapportage een nota voor prestatievergoeding verzonden worden want niet alleen zijn de meeste portefeuilles dit jaar in waarde toegenomen, vrijwel overal is ook de doelstelling behaald en vaak zelfs ruimschoots behaald. Alleen de Fund Selector portefeuilles hebben de zwakke start van 2015 niet meer weg kunnen werken. Die zijn over een brede linie vlak geëindigd. En dat hangt weer samen met het feit, dat de resultaten op de aandelenmarkten in 2015 sterk afhankelijk zijn geweest van de prestaties van individuele aandelen. En dat is typisch iets dat in index-volgende beleggingsfondsen en trackers, waar de Fund Selector zich op richt, niet is terug te zien omdat daar de algemene markt leidend is. En zoals u hierboven heeft gezien, in de VS was die zelfs negatief en dat geldt voor zeer veel beurzen in het afgelopen jaar.

Maar in sommige gevallen zijn ook de defensieve portefeuilles achtergebleven bij de doelstelling. Hier is wel een positief resultaat behaald, maar bleek de doelstelling van 4% niet altijd haalbaar. En dat hangt samen met het feit dat de rente in de bedrijfsobligatiemarkt dit jaar is gestegen. Dat klinkt raar als de ECB een jaar lang alleen maar verruimend bezig is geweest, maar dat heeft temaken met het feit dat de risicopremieExtra rendementDe uiteindelijke opbrengst van een belegging. Bij aandelen bestaat het uit het dividend vermeerderd of verminderd met het koers-resultaat. Copyright Vladeracken op een obligatieEen schuldbekentenis aan toonder voor een bepaald bedrag (nominale waarde) met een van tevoren vastgestelde rentevergoeding en met een terugbetalingconditie van de hoofdsom op een van tevoren vastgesteld tijdstip. Copyright Vladeracken of een aandeel omdat het risico groter wordt geacht dan normaal. Copyright Vladeracken voor bedrijfsobligaties in het afgelopen jaar flink is toegenomen en op dit deel van de prijs van krediet heeft de ECB maar heel weinig invloed.

Per saldo kijken wij over de gehele linie met tevredenheid terug, want er is over een breed front door onze cliënten geld verdiend en toch overwegend meer dan de afgesproken vergelijkingsmaatstaven en doelstellingen. U treft de resultaten in onderstaande tabel, waarbij de resultaten voer 2015 nog een schatting betreffen, de definitieve resultaten worden in de loop van de komende weken aan u toegezonden.

Tabel 1 Resultaten vermogensbeheer Vladeracken BV *

* Het gaat hierom het netto behaalde rendementDe uiteindelijke opbrengst van een belegging. Bij aandelen bestaat het uit het dividend vermeerderd of verminderd met het koers-resultaat. Copyright Vladeracken, ná alle kosten van de beheerder. Voor oudere cijfers verwijzen wij u naar onze website.

Meer informatie over vrijwel alle effectentransacties, welke wij in de portefeuilles van onze cliënten hebben uitgevoerd en andere beleggingsoverwegingen, welke uit onze dagelijkse analyses voortvloeien, treft u aan op onze website, www.vladeracken.nl. De volgende uitgave van de Technische BeleggerEen maandblad dat de ontwikkelingen op de wereldwijde effectenmarkten analyseert en becommentarieert uitgaande van de Technische AnalyseEen vorm van markt analyse die uitgaat van vraag en aanbod en handelsvolume, waarbij men met behulp charts en formules gebaseerd op marktgegevens probeert vast te stellen in welke fase van haar ontwikkeling de markt zich bevindt. Copyright Vladeracken. Het wordt uitgegeven door Vladeracken BV en wordt gratis aan haar klanten ter beschikking gesteld. Copyright Vladeracken verschijnt op maandag 1 februari 2016.

Den Haag, 4 januari 2016
Vladeracken Vermogensbeheer