De Technische Belegger Jaargang 29 • Nr 7 • 3 juli 2023

Het grote nieuws afgelopen vrijdag was natuurlijk het feit dat overal beurskoersen nieuwe toppen bereikten (althans voor dit jaar). Veel minder aandacht kregen enkele grote chemiebedrijven (zoals DSM Firmenich), die achter elkaar met stevige winstwaarschuwingen kwamen. Deze waarschuwingen zijn nog niet in de staalindustrie te zien geweest, dus er is nog hoop. Maar dit zijn wel de twee sectoren waar doorgaans als eerste te zien is, dat een recessie een feit is geworden. En dat kan ook niet anders, want al maandenlang krimpt de kredietverstrekking van banken aan het bedrijfsleven en consumenten. Er wordt al langere tijd drastisch minder geleend. Dat betekent vooral, dat het bedrijfsleven haar investeringen flink aan het terugbrengen is en dat de consument in grote delen van de wereld geen nieuwe hypotheken opneemt. Dit laatste is goed te zien in de onroerend goed markten wereldwijd. Prijzen voor commercieel onroerend goed en voor woningen zakken inmiddels flink. Logisch natuurlijk, want de kostprijs van het kopen van onroerend goed (en het maakt hier niet uit of het om woningen gaat of om commercieel onroerend goed) is flink toegenomen in het voorbije jaar. De rente is immers flink gestegen. En die rentestijging is nog niet voorbij. Telkens weer blijkt dat markten nog te optimistisch zijn geweest over de vraag wanneer de Centrale Banken in Europa en de VS zullen stoppen met het verhogen van de korte rentetarieven.

De spelbreker hierin is de arbeidsmarkt in het Westen. Grote bedrijfsinvesteringen nemen weliswaar af en ook in de bouw is een duidelijke krimp te zien, maar in veel dienstensectoren is de vraag naar personeel nog altijd hoog. En zolang mensen nog gemakkelijk een baan blijven vinden, kunnen consumentenbestedingen de economische groei blijven schragen. Het probleem hierin is dat deze sterke arbeidsmarkt de inflatie hoog houdt en dus centrale bankiers ertoe brengt om de rente langer hoog te houden of zelfs nog verder te verhogen dan men al eerder had aangekondigd.

Iets zal hier op enig moment gaan schuiven. Nu al is te zien dat ook de consument voorzichtiger wordt. Hij reist nog wel, gaat ook nog redelijk massaal op vakantie, maar geld uitgeven aan apparatuur en verbouwingen is er momenteel niet bij en ook de vraag naar nieuwe auto’s is in het Westen niet om over naar huis te schrijvenHet verkopen van een Call of een Put die men niet in bezit heeft. Copyright Vladeracken. En het aantal openstaande vacatures daalt inmiddels. Er worden nog steeds mensen aangenomen, maar de creatie van nieuwe banen begint te haperen.

Een maand geleden schreven wij al dat de breedteHet fenomeen dat de meeste aandelen op een beurs stijgen (“de marktstijging wordt breed gedragen”) versus de situatie waarbij slechts enkele aandelen verantwoordelijk zijn voor een stijging van de index (“de markt heeft geen breedte”). Hetzelfde fenomeen doet zich in een dalende trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken voor. Copyright Vladeracken van de markt zoek is. De Amsterdams MidKap Index is dit jaar met 3,6% gedaald (!), terwijl de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken juist 12% is gestegen. Overal is te zien dat koersen van indices stijgen, maar vooral omdat de koersen van slechts een beperkt aantal grotere ondernemingen almaar stijgen terwijl het merendeel van de aandelen wereldwijd helemaal niet stijgt of zelfs al maanden lang daalt.

De boodschap van deze editie van de Technische BeleggerEen maandblad dat de ontwikkelingen op de wereldwijde effectenmarkten analyseert en becommentarieert uitgaande van de Technische AnalyseEen vorm van markt analyse die uitgaat van vraag en aanbod en handelsvolume, waarbij men met behulp charts en formules gebaseerd op marktgegevens probeert vast te stellen in welke fase van haar ontwikkeling de markt zich bevindt. Copyright Vladeracken. Het wordt uitgegeven door Vladeracken BV en wordt gratis aan haar klanten ter beschikking gesteld. Copyright Vladeracken is dan ook: verkoop aandelen, ga op vakantie en geniet daarvan. De aandelenmarkten staan aan de vooravond van een roerige periode, waarbij de kans dat zich scherpe negatieve reacties gaan voordoen afgelopen maand verder is toegenomen.

De S&P 500 Index op weekbasis (fig. 1)

Figuur 1 S&P 500 Index, weekgrafiek

Opnieuw een mooie maand voor de S&P 500 Index, dat kan zeker gezegd worden als men naar figuur 1 kijkt. Maar de maand verliep minder rustig dan een maand geleden. Halverwege nam de volatiliteitDe beweeglijkheid van prijzen. Copyright Vladeracken op de beurzen wereldwijd flink toe. Uiteindelijk werd de daling in de VS afgelopen vrijdag zelfs weer ongedaan gemaakt met een toch weer hogere slotkoers. Maar figuur 1 vertelt ook iets anders. De trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken begint uitgeput te raken. Indicatoren zijn overbought en er is sprake van negatieve divergentieWanneer twee of meer gemiddelden, indexen of indicatoren nalaten elkaar de confirmeren. Copyright Vladeracken. Die kan ongedaan gemaakt worden, maar dan is een verdere versnelling van de opwaartse trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken nodig en de kans daarop achten wij buitengewoon klein. Nog sterker, het beeld sinds de piek van december 2021 bevestigt slechts, dat de huidige rallyEen fikse stijging van het koersniveau die volgt op een daling of op een consolidatie. Copyright Vladeracken niets anders is, dan een bear marktEngelse term voor een markt die in zijn geheel een dalende trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken laat zien. In essentie is het een periode waarin de aandelen in een lange termijn dalende trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken zitten die vaak onderbroken wordt door scherpe rallies. Een bearEen belegger die negatief staat ten opzichte van de toekomstige marktontwikkeling. Copyright Vladeracken markt bestaat normaal gesproken uit drie fasen. De eerste fase is topvorming ofwel distributie, de tweede fase bestaat uit een constant dalende markt en de derde fase bestaat uit bodemvorming welke vaak gepaard gaat met paniek uitmondend in een blow-off waarin zelfs de meest optimistische belegger zijn stukken verkoopt. Men gaat ervan uit dat van een BearEen belegger die negatief staat ten opzichte van de toekomstige marktontwikkeling. Copyright Vladeracken Markt gesproken kan worden als er sprake is van een daling van 20% die voorafgegaan is door een stijging van 20%. Copyright Vladeracken rallyEen fikse stijging van het koersniveau die volgt op een daling of op een consolidatie. Copyright Vladeracken. Wij hebben rechts in het beeld een rode oplopende trendlijn getekend. Die is dit voorjaar in neerwaartse richting gebroken. Sindsdien beweegt de koers onder die lijn omhoog, maar dat is dan dus niet anders dan een terugkeer naar die trendlijn. De klassieke verwachting is dat zich hier een normale pullback aftekent, die uiteindelijk zal leiden tot een versnelde daling, waarbij de bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken van 3.510 punten getest gaat worden en naar alle waarschijnlijkheid zelfs al was het maar kortstondig gebroken zal worden. Toegegeven, de weerstandszone, die tussen 4.300 en 4.325 ligt, is in de voorbije maand gebroken. Deze zone is daarmee nu een steunzone geworden. Beleggers kunnen die grens als stoploss aanhouden. Maar wees op uw hoede. Als die grens het niet houdt, dan kan het daarna erg snel gaan. Hoe het ook zij, dit is niet het moment om uw aandelenbelangen uit te breiden, in tegendeel.

Nasdaq 100 index op weekbasis (figuur 2)

Figuur 2 Nasdaq 100 indexEen index samengesteld uit de 100 naar marktwaarde gemeten grootste, meest verhandelde, nonfinancial aandelen met een notering op de Amerikaanse schermenbeurs. Copyright Vladeracken, weekgrafiek

In figuur 2 ziet u de sterkste index van dit moment (van de indices die wij u tonen), de Nasdaq 100 IndexEen index samengesteld uit de 100 naar marktwaarde gemeten grootste, meest verhandelde, nonfinancial aandelen met een notering op de Amerikaanse schermenbeurs. Copyright Vladeracken. Het lijkt nog slechts een kwestie van dagen voordat de weerstandKoersniveau waaronder koersen de neiging hebben om na een stijging te stabiliseren. Copyright Vladeracken op 15.200 punten doorbroken gaat worden. Maar veel ruimte is er niet daarboven, de volgende weerstandKoersniveau waaronder koersen de neiging hebben om na een stijging te stabiliseren. Copyright Vladeracken ligt al op 15.750. deze valt samen met de top uit 2021, die gezet werd vlak voordat de index uiteindelijk een belangrijke definitieve top neerzette waarna een daling volgde van meer dan 35%. Onderin de figuur is te zien dat de indicatoren al enige tijd in “overbought”-territorium verkeren. De rallyEen fikse stijging van het koersniveau die volgt op een daling of op een consolidatie. Copyright Vladeracken mist kracht om in een keer door deze weerstandKoersniveau waaronder koersen de neiging hebben om na een stijging te stabiliseren. Copyright Vladeracken heen te breken. Wat figuur 2 vooral aangeeft is het feit dat het hoog tijd wordt voor een correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken van de oplopende trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken die eind 2022 is ingezet. Zo’n correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken hoeft niet voor grote problemen te zorgen, maar als ons vermoeden bewaarheid wordt, dat wij hier nog altijd te maken hebben met een bearEen belegger die negatief staat ten opzichte van de toekomstige marktontwikkeling. Copyright Vladeracken market rallyEen fikse stijging van het koersniveau die volgt op een daling of op een consolidatie. Copyright Vladeracken, dan zal het niet bij een eenvoudige correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken blijven!

De DAX Index op weekbasis (figuur 3)

Figuur 3 DAX IndexEen gemiddelde van de 30 meest verhandelde en grootste aandelen van de Duitse beurs. Copyright Vladeracken, weekgrafiek

Veel minder positief is het beeld in figuur 3. Hier ziet u de weekgrafiek van de Duitse DAX IndexEen gemiddelde van de 30 meest verhandelde en grootste aandelen van de Duitse beurs. Copyright Vladeracken. Afgelopen week steeg ook deze index, maar niet tot nieuwe hoogten. Het lijkt er zelfs op, dat hier al een correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken van een grotere orde is begonnen, precies onder de “all-time-high” van eind 2021. Een week geleden ontstond de eerste haarscheur, waarbij en passant ook nog de oplopende trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken gebroken werd. Het cijferseizoen begint in de komende twee weken en met name een index als de DAX, waarin veel grote industriële ondernemingen zijn opgenomen, kan hier last van hebben als andere ondernemingen uit de basisindustrie met winstwaarschuwingen gaan komen in navolging van de hierboven al genoemde chemiebedrijven. Hoe het ook zij, ook de DAX IndexEen gemiddelde van de 30 meest verhandelde en grootste aandelen van de Duitse beurs. Copyright Vladeracken is toe aan een correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken van een grotere omvang. Een terugkeer naar de steun op 14.710 is waarschijnlijk het minste dat beleggers mogen verwachten, maar ook hier schuilt het gevaar van een tweede poot omlaag in de bearmarkt die in 2021 is begonnen. En dan is het doel de bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken op 11.985!

De AEX Index op dagbasis (figuur 4)

Figuur 4 AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken, daggrafiek

Dat brengt ons bij de korte termijn in Nederland. De daggrafiek van de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken (figuur 4) toont een index die worstelt met de lange termijn dalende trendlijn, die bovenin de figuur in zwart is te zien. In de maand mei was deze lijn tot driemaal toe een te zware horde. Vervolgens werd de grens toch doorbroken om binnen een paar dagen alweer terug onder diezelfde grens te zakken. Maar eind juni kon de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken toch weer omhoog door diezelfde lijn breken met een nieuwe korte termijn top op 773,94 als eindresultaat. Goed is deze worsteling niet. Het toont vooral aan dat de markt het in feite niet goed weet. Ondertussen tekent zich in de figuur een nieuwe trendlijn af, die iets oploopt en nu als de volgende weerstandslijn geldt. Op 16 februari 2023 tikte de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken een voorlopig hoogtepunt aan van 777,58. Dat punt zijn wij nog niet voorbij. De top van vrijdag is dus nog altijd geen reden tot optimisme!

De 10-jaars rente in € en $ (figuur 5)

Figuur 5 BundDit is een Duitse hypothetische obligatie met een coupon van 6% en een resterende looptijd van 8,5 tot 10,5 jaar. Op de Eurex worden futures op deze obligatie verhandeld en op deze futures zijn turbo’ s verkrijgbaar. Copyright Vladeracken Index en 10 Year Treasury Index, weekgrafiek

In een normale markt, bewegen obligaties en aandelen tegengesteld aan elkaar. Als de rente daalt, dan stijgen aandelenkoersen en als de rente stijgt, dan dalen aandelenkoersen. Uiteraard staat dat los van de winstontwikkeling van bedrijven. Die kan voor hogere aandelenkoersen zorgen ondanks een stijgende rente. Maar bedrijfswinsten nemen helemaal niet toe, dat geldt slechts voor een klein aantal relatief grote tech-ondernemingen. En dus zou een stijgende rente moeten zorgen voor dalende aandelenkoersen. Dit soort relaties hoeft niet een op een te gelden in de tijd gemeten. Er kunnen vertragingen zijn waarbij de obligatiemarkt eerst beweegt en de aandelenmarkt pas later volgt en vice versa.

In figuur vijf hebben wij wederom de u bekende twee koersgrafieken getekend van de BundDit is een Duitse hypothetische obligatie met een coupon van 6% en een resterende looptijd van 8,5 tot 10,5 jaar. Op de Eurex worden futures op deze obligatie verhandeld en op deze futures zijn turbo’ s verkrijgbaar. Copyright Vladeracken futureIs een gestandaardiseerd contract voor de aan- of verkoop van de onderliggend waarde. Het verschil met een optieEr zijn twee soorten opties. De Amerikaanse stijl optie kan ten alle tijde tijdens de looptijd worden uitgeoefend. De Europese stijl optie kan alleen op de uitoefendatum worden uitgeoefend. De opties op aandelen genoteerd op de Europese Optiebeurs in Amsterdam zijn van het Amerikaanse type. Opties op indexen genoteerd op de Europese Optiebeurs in Amsterdam zijn van het Europese type. De hoeveelheid waarin de onderliggende waarde wordt genoteerd is in Amsterdam 100 aandelen, 10 troy ounce goud, 5.000 nominaal in obligaties, 10.000 Amerikaanse dollars. Copyright Vladeracken contract ligt hem in het feit dat een future altijd leidt tot uitoefening. Een future vormt derhalve altijd een verplichting terwijl een optieEr zijn twee soorten opties. De Amerikaanse stijl optie kan ten alle tijde tijdens de looptijd worden uitgeoefend. De Europese stijl optie kan alleen op de uitoefendatum worden uitgeoefend. De opties op aandelen genoteerd op de Europese Optiebeurs in Amsterdam zijn van het Amerikaanse type. Opties op indexen genoteerd op de Europese Optiebeurs in Amsterdam zijn van het Europese type. De hoeveelheid waarin de onderliggende waarde wordt genoteerd is in Amsterdam 100 aandelen, 10 troy ounce goud, 5.000 nominaal in obligaties, 10.000 Amerikaanse dollars. Copyright Vladeracken de bezitter het keuze recht geeft i.p.v. een verplichting. Copyright Vladeracken (10-jaars Duitse staatsobligatie index) en de Amerikaanse tegenhanger van de BundDit is een Duitse hypothetische obligatie met een coupon van 6% en een resterende looptijd van 8,5 tot 10,5 jaar. Op de Eurex worden futures op deze obligatie verhandeld en op deze futures zijn turbo’ s verkrijgbaar. Copyright Vladeracken, de CBOT 10 Year Treasury index. Beide indices zijn afgelopen maand gedaald. Gelukkig is in beide gevallen de daling beperkt gebleven tot een bandbreedte waarin zij allebei al maanden lang heen en weer bewegen. Het probleem is echter dat het kanaal, dat zich langzaam maar zeker gevormd heeft, eigenlijk negatieve implicaties heeft. Beide zijn in feite continuatiepatronen. Dat betekent, dat uiteindelijk de voorliggende trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken hervat zal worden. En die is omlaag gericht. Op grond van dit beeld zou een analist kunnen stellen, dat de recessie per saldo mild zal uitpakken, dat vervolgens de economische groei weer zal aantrekken en dat daarmee Centrale Banken de renteverhogingen nog veel verder zullen moeten gaan doorvoeren. En dat leidt dan uiteindelijk tot nog weer grotere problemen op financiële markten. Grafiek 5 zegt vooral, dat het tijd wordt om heel erg voorzichtig te worden. Want beide scenario’s zijn voor de korte termijn niet goed!

De US$ en de € (figuur 6)

Figuur 6 US$ versus €, weekgrafiek

De rentestijging in de VS was groter dan in Europa en de FED heeft zich bij de laatste rentebeslissing opnieuw van de agressieve kant laten zien. De markt reageerde met het naar boven toe bijstellen van haar renteverwachtingen. En dat is gunstig voor de $ zou men moeten stellen. Immers, hoe hoger de rente in de VS, des te aantrekkelijker wordt de $. Maar niets is minder waar, de $ is juist per saldo gedaald in de maand juni. Zozeer zelfs, dat voor de derde keer op rij de steunzonde van 0,98 – 0,91 werd geraakt. De kans dat de $ uiteindelijk door deze steun heen zal zakken neemt hierdoor weer toe. Nog is het te vroeg voor een verkoopsignaal, maar figuur 6 toont voor $-beleggers geen goed beeld. Het enige positieve uit deze figuur, is het feit dat de indicatoren onder in de figuur erg “oversold” ogen en dat men zelfs van enige positieve divergentieEen situatie waarbij een koersbeweging van een aandeel of van een index niet bevestigd wordt door het koersverloop van een indicator of van een andere index. Het is een vroege indicatie voor een mogelijke trendomkeer. Copyright Vladeracken zou kunnen spreken. Een hernieuwde rallyEen fikse stijging van het koersniveau die volgt op een daling of op een consolidatie. Copyright Vladeracken is dus goed denkbaar. Een maand geleden schreven wij: “Tussen 0,90 en 0,967 is sprake van een soort niemandsland. De $ kan uiteindelijk naar twee kanten uitbreken, maar de kans is groot, dat dit pas over enkele maanden het geval zal zijn. En tot die tijd is het beste dat van de technische positie van de $ gezegd kan worden, dat die zich in een fase van consolidatieEen periode waarin de koersen tijdelijk in zijwaartse richting ten opzichte van de aan de gang zijnde trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken bewegen. In het algemeen geldt dat de prijzen even rust nemen alvorens hun weg te vervolgen. Zie ook congestieperiode. Copyright Vladeracken bevindt ten opzichte van de €.” Die periode is nog niet voorbij!

Brentolie in US$ per vat (figuur 7)

Figuur 7 Brentolie in US$ per vat, weekgrafiek

In figuur 7 ziet u bovenin de figuur de koersontwikkeling van een vat Brentolie in $’s. Ook in de voorbije maand is dit beeld niet veranderd. De koers van een vat Brentolie is zelfs in juni nauwelijks van zijn plaats geweest. De kans dat de koers komende maand nog een stapje omlaag zal zetten is daardoor flink toegenomen. Maar dat zal dan nog steeds een beweging zijn, binnen het al langer bestaande wedgeEen koerspatroon dat getekend kan worden als de uptrend of de downtrend langzaam zwakker wordt. Het is een driehoek met dien verstande dat beide raaklijnen omhoog of omlaag lopen. Copyright Vladeracken-patroon. Het kenmerk van een wedgeEen koerspatroon dat getekend kan worden als de uptrend of de downtrend langzaam zwakker wordt. Het is een driehoek met dien verstande dat beide raaklijnen omhoog of omlaag lopen. Copyright Vladeracken-patroon is dat de beide zijden van het patroon elkaar op enig moment en per definitie zullen kruisen. Een uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken uit het patroon is dus een kwestie van tijd. Vorige maand schreven wij al, dat als de uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken voorbij circa 60% van de lengte van de figuur (in tijd gemeten) plaatsvindt, de kans dan groot is, dat het patroon onderdeel is van een veel grotere andere fase. In dit geval zou dat betekenen, dat de fase van consolidatieEen periode waarin de koersen tijdelijk in zijwaartse richting ten opzichte van de aan de gang zijnde trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken bewegen. In het algemeen geldt dat de prijzen even rust nemen alvorens hun weg te vervolgen. Zie ook congestieperiode. Copyright Vladeracken, die al sinds begin 2022 aan de gang is, nog veel langer gaat duren. Overigens kan de prijs van een vat olie dan wel weer behoorlijk oplopen, want de “trading range” verwijdt zich dan naar US$ 62 aan de onderzijde en US$ 100 à US$115 aan de bovenzijde. Maar de korte termijn belooft eerst nog een verdere daling richting genoemde steun op US$62 voor een vat Brentolie. De grafiek onder in de figuur, waar u de OPEC-olie Index ziet, bevestigt deze verwachting.

Ook hier is een daling richting US$65 goed denkbaar en ook hier kan daarna een nieuwe rallyEen fikse stijging van het koersniveau die volgt op een daling of op een consolidatie. Copyright Vladeracken ontstaan die dan niets meer is dan een herstel in een langer termijn zijwaartse correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken met alleen maar een bredere marge dan die wij in de voorbije maanden gezien hebben.

Wij blijven daarom vasthouden aan onze verwachting, dat Brentolie eerst nog US$62 per vat zal aantikken, voordat zich weer een nieuwe opgaande beweging kan aandienen.

Het Goud (figuur 8)

Figuur 8 Goud in US$ per troy ounce, weekgrafiek

Dat er een correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken aan de gang is op de goudmarkt behoeft weinig toelichting als men naar figuur 8 kijkt. Maar wel van belang is het feit dat in €-gemeten, de oplopende trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken nu is bereikt maar niet is doorbroken en dat afgelopen week zowel in € als in $ een candle is ontstaan, die, bij een hogere opening aanstaande maandag, het einde van deze correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken aankondigt. Tot nog toe verloopt de correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken volgens het klassieke patroon van correcties, rustig, zonder paniek, maar wel in de staart iets versnellend. Het tempo van de daling is lager dan het tempo van de ervoor liggende stijging en cruciale steunniveau’s zijn tot op heden keurig overeind gebleven. Daarmee is er weinig anders aan de hand dan een normale adempauze onder een belangrijke top, een die in $’s gemeten nu al voor de derde keer is bereikt.

Het fundamentele verhaal moge inmiddels genoegzaam bekend zijn. Centrale banken wereldwijd zijn weer netto kopers en met name in het Verre Oosten, Rusland en in het Midden Oosten worden voorraden duidelijk uitgebreid met het oog op een gewenste vermindering van de afhankelijkheid van de $ bij het aanhouden van deviezenreserves. Er is structureel meer vraag dan aanbod en dus is het niet meer dan logisch dat de koers van een troy ounce goud in een opgaande trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken verkeert die slechts zo nu en dan door correcties wordt onderbroken.

Beleggen en de Vladeracken Methodiek

De belangrijkste aanpassing in de afgelopen maand in de portefeuilles, die wij volgens de Vladeracken-methodiek beheren, is de verkoop van alle posities in het iBoxx Corporate High Yield Fund (etf) en de aankoop van het Pimco Global Bond Fund. Wat wij hiermee beogen is een vermindering van het obligatierisico waar het de kredietrisico’s van de onderliggende schuldenaars aangaat en een verlenging van de gemiddelde looptijd van de obligaties in
obligatieportefeuilles. De aanpassing heeft tot een flinke verbetering van de kredietkwaliteit van de debiteuren geleid omdat het verkochte fonds zich richt op zogenoemde non-investment grade bedrijfsobligaties, terwijl het aangekochte fonds zich juist richt op eerste klas overheids- en bedrijfsobligaties. Bovendien is de gemiddelde looptijd van de portefeuille van het verkochte fonds relatief kort, terwijl de gemiddelde looptijd van het aangekochte fonds juist veel langer is. Wij doen dit omdat wij uitgaan van een recessie, die zal leiden tot een groter aantal faillissementen enerzijds en een daling van de lange rente op de kapitaalmarkten anderzijds. Daarnaast is de rente op eerste klas obligaties met looptijden van 8 tot 10 jaar inmiddels opgelopen naar 3% à 4% waar dat nog geen jaar geleden min 0,5% was. Dat betekent, dat obligatieportefeuilles zoals die van PIMCO nu alleen al door rente-inkomsten een buffer van circa 4% op jaarbasis kennen. Zelfs als de rente nog verder stijgt zal een deel van het koersrisico worden opgevangen door deze rente-inkomsten.

In de aandelenportefeuilles hebben wij opnieuw weinig tot niets aangepast. Alleen binnen de ESG-portefeuille zijn enkele aanpassingen gedaan. In dit model is het belang in Nvidia teruggebracht en zijn de posities in Elevance Health, Inditex en in Relx in hun geheel verkocht. Aangekocht werden aandelen Ashtead (machines, Engeland), Stryker (farma, VS) en Walt Disney.

Per saldo is de kaspositie in de aandelenportefeuilles verder opgelopen omdat er ook nog eens een flinke hoeveelheid dividend is uitgekeerd (en dit geldt voor vrijwel alle portefeuilles). Maar wij blijven daarmee achter bij de meeste Westerse beursindices. Alleen de volledig belegde ESG-portefeuille, die bovendien nadrukkelijk sterk in de IT-sector vertegenwoordigd is, doet prima mee in het beursgeweld van dit moment.

Today’s ESG Global Sustainable Equity-methodiek

Al enige tijd wordt voor een aantal cliënten uit de stal van Today’s een portefeuille belegd in aandelen, die worden gekozen volgens een fundamenteel model, waarbij ook nog een scherpe ESG-filtering plaatsvindt (ESG staat voor Environment Social Governance). Het model verschilt daarmee op drie fronten met het Prijs<Waarde model, omdat het in beginsel altijd volledig in aandelen belegd zal zijn, omdat het zich doorgaans richt op duurdere ondernemingen en omdat het model door de focus op groeiaandelen aanzienlijk gevoeliger is voor rentestijgingen. De volatiliteitDe beweeglijkheid van prijzen. Copyright Vladeracken van dit model is daarmee nog groter dan dat van het Prijs<Waarde Model, iets dat heel duidelijk zichtbaar werd in 2022, toen het model flink slechter scoorde dan de overige Vladeracken-modellen, maar ook dan de meeste aandelenindices. Toch hebben wij inmiddels voldoende vertrouwen in het model om het op te nemen in de cijfermatige verslaggeving in de Technische BeleggerEen maandblad dat de ontwikkelingen op de wereldwijde effectenmarkten analyseert en becommentarieert uitgaande van de Technische AnalyseEen vorm van markt analyse die uitgaat van vraag en aanbod en handelsvolume, waarbij men met behulp charts en formules gebaseerd op marktgegevens probeert vast te stellen in welke fase van haar ontwikkeling de markt zich bevindt. Copyright Vladeracken. Het wordt uitgegeven door Vladeracken BV en wordt gratis aan haar klanten ter beschikking gesteld. Copyright Vladeracken. Wij adviseren klanten overigens niet om juist nu in dit model in te stappen. Wie zijn of haar portefeuille volgens dit model zou willen laten beheren, doet er goed aan om een flinke correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken in aandelenmarkten af te wachten.

Tabel 1 Resultaten Vladeracken-modellen *

* Het gaat hier om het netto behaalde rendementDe uiteindelijke opbrengst van een belegging. Bij aandelen bestaat het uit het dividend vermeerderd of verminderd met het koers-resultaat. Copyright Vladeracken, ná alle kosten. Voor oudere cijfers verwijzen wij u naar onze website.

De volgende uitgave van de Technische BeleggerEen maandblad dat de ontwikkelingen op de wereldwijde effectenmarkten analyseert en becommentarieert uitgaande van de Technische AnalyseEen vorm van markt analyse die uitgaat van vraag en aanbod en handelsvolume, waarbij men met behulp charts en formules gebaseerd op marktgegevens probeert vast te stellen in welke fase van haar ontwikkeling de markt zich bevindt. Copyright Vladeracken. Het wordt uitgegeven door Vladeracken BV en wordt gratis aan haar klanten ter beschikking gesteld. Copyright Vladeracken verschijnt op maandag 31 juli 2023.

Meer informatie over vrijwel alle effectentransacties, welke wij in de portefeuilles van onze cliënten hebben uitgevoerd en andere beleggingsoverwegingen, welke uit onze dagelijkse analyses voortvloeien, treft u aan op onze websites, www.vladeracken.nl & www.todaysgroup.nl.

Blog, Twitter & Linked-In
Op de website www.vladeracken.nl en sinds november 2020 ook op www.todaysgroup.nl kunt u onder “Onze Research” artikelen vinden over de effecten waarin wij al dan niet beleggen evenals een wekelijkse update van onze beleggingsvisie. Wie zich aanmeldt als volger (Twitter) of wie zich in het Linked-In-netwerk opgeeft als contact van G.K. van Dommelen, wordt vervolgens doorlopend van nieuwe publicaties op de hoogte gebracht.

Reeds besproken onderwerpen:

Algemeen

– Onze ESG-politiek

– Hoe spreken de statistieken over 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 en voor 2020?

– Onze macro-economische- en rentevisie

– De Japanse beurs

– De aandelenbeurzen in de BRIC-landen

Aandelen

– Vastgoed: Corio, Meerdervoort Amaliawolde, Unibail-Rodamco, Wereldhave

– Aandelen: Aalberts, AB Inbev, Alten, Andritz, Aquafil, Arcadis, Atos, Avio, Azimut, BAM, Bourbon, CGG Veritas, Colruyt, Falck Renewables, Fugro, Hannover RE, Heineken (Holding), Hermès, ING, Koninklijke Olie, MTU Aero Engine, Nokian Renkaat, Novo Nordisk, Oeneo, Philips, Prosegur, Prosegur Cash, Saipem, Samsung, SAP, SBM Offshore, Schneider Electric, Sligro, Talanx, Unilever, Technip, Tenaris, Vallourec, Volkswagen

– Afdekken van aandelenrisico’s m.b.v. calls, puts, short sprinters en short trackers met een hefboomMen laat een gulden meermaals zijn invloed uitoefenen ten opzichte van de standaard investering. Dit kan bijvoorbeeld door in plaats van één aandeel, voor dat zelfde geld meerdere opties op dat aandeel te kopen. Zie voor een formule onder Leverage. Copyright Vladeracken

Overige onderwerpen

– Goud, Palladium, Platina en Zilver, de Amerikaanse Dollar, de Australische Dollar, het Britse £, de Japanse ¥en, de Noorse kroon, de Zwitserse Franc, de BRIC Valuta en een BRIC Valuta noteNaast normaal schuldpapier wordt hiermede ook gedoeld op effecten op grondstoffen of andere onderliggende waarden waarbij in het product een obligatiecompenent is verwerkt. Copyright Vladeracken, de Russische Roebel en Alpha creëren met valutamanagement

– Volatility, handelssytemen, derivaten, ETF’s, Fund Selector, TCO

– TA Indicatoren zoals Woodies CCI, Martingale, de Coppock Indicator en het Hindenburg Omenvan James R. Miekka. Het is een patroon uit de Technische Analyse. Miekka wilde daarmede een market crash voorspellen. Het bestaat uit een combinatie van een aantal indicatoren: 1. Het 52-weeks Voortschrijdend Gemiddelde van de New HighsHet aantal aandelen waarvan de slotkoers hoger is dan alle slotkoersen van het betreffende aandeel in de voorafgaande 12 maanden. Copyright Vladeracken en de New LowsHet aantal aandelen waarvan de slotkoers lager is dan de slotkoersen van datzelfde aandeel in de voorafgaande 12 maanden. Wanneer zich een downturn voordoet in de DJIA en het aantal New Lows is meer dan 400 als de markt weer keert, dan moet men er rekening mee houden, zo heeft Mike Burke vastgesteld, dat men te maken krijgt met een dubbele bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken waarvan de tweede bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken lager zal liggen dan de eerste. Blijft het aantal New Lows onder het getal van 400 dan heeft men te maken met een enkelvoudige bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken. Men hanteert in dit verband vuistregels. Als het aantal New Lows op de NYSE het getal 40 overschrijdt gedurende enkele dagen dan betekent dit dat de markt zich in een daling bevindt. Voor de NasdaqNational Association of Securities Dealers Automated Quotations. De Amerikaanse nationale schermenbeurs. Copyright Vladeracken gaat men uit van een getal van 70. Copyright Vladeracken op de New York Stock Exchange moeten beide groter zijn dan 2,2% van het aantal fondsen verhandeld op de genoemde beurs. Later werden er veranderingen aangebracht in deze regel. Men ging spreken van 2,5% en vooral van 2,8%, maar in het laaatste geval betrof het niet het totaal aantal verhandelde fondsen maar de som van de stijgers en dalers. Hiermede werd ingespeeld op een veel voorkomende kritiek omdat in het totaal aantal verhandelde fondsen zich ook veel fondsen zouden bevinden waarvan slechts sporadisch een koers werd vastgesteld; 2. Het kleinste van deze getallen moet groter zijn dan 75. Deze regel lieten latere analisten vallen, omdat hij eigenljk al besloten ligt in de eerste. Indien er 3200 tot 3300 fondsen in totaal verhandeld worden is 2,2% net iets minder dan 75; 3. Het 10-weeks Voortschrijdend Gemiddelde van de New York Stock Exchange Composite moet stijgend zijn. Miekka heeft calibraties uitgerekend ten behoeve van andere beurzen zodat deze ook kunnen worden gebruikt; 4. De McClellan Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackenis negatief; 5. De nieuwe 52-weeks New High is niet groter dan 2 maal de nieuwe 52-weeks New Low. Als alle vijf criteria op een en dezelfde dag voldoen aan bovenstaande eisen dan is er sprake van een niet-geconfirmeerd Hindenburg Omen. Er sprake van een geconfirmeerd Hindenburg Omen als zich binnen 36 dagen een tweede Hindenburg Omen voordoet. Er is vastgesteld dat dit patroon sinds 1985 in slechts 24% van de gevallen een crash voorspelde. Wel werd iedere crash voorafgegaan door een Hindenburg Omen. In 41% werd het signaal gevolgd door een “˜panic Sell Off’. In 71% van de gevallen volgde een daling van de beurs met tenminste 5%. In minder dan 5% bleek het signaal niet gevolgd te worden door een negatieve beurs. Copyright Vladeracken

Obligaties

– Eurobonds, Euro TreasuriesSchuldpapier van de Amerikaanse overheid uitgegeven door het Bureau of Public Debt. Men onderscheidt Treasury bills, Treasury notes, Treasury bonds en TIPS. Copyright Vladeracken, staatsobligaties van de “PIGS”-landen, van Italië en van Nederland

– Bedrijfsobligatiefondsen, rentegroeifondsen en trackers zoals Lux-O-Rent, Carmignac Global Bond, First Trust Factor FX Fund, ING Renta Grf, JPM Global Bond Opportunity, Lyxor SGI Double Short Bund, ProShares Ultra Short Treasury en het Robeco Global Dynamic Duration Fund

– Credit Linked Notes, Floored en Reversed Floaters en Inflatielinkers en de HICP Inflatie Index en Steepeners van Aegon, BNG, Deutsche (Post)Bank, Ned. Waterschapsbank, NIBC, Rabobank en RBS en Hybride en variabele renteobligaties van Linde

– High yield en bedrijfsobligaties van Altice, Amaliawolde, Bombardier, Cirsa Gaming, Clondalkin, ConvaTec Healthcare, FCE Bank, FGA Capital, Findus Group, Gazprom, Gazprombank, Heidelberg Zement, ING, Servus, Stork TS, Sunrise en Volkswagen.

– Memory Coupon Notes op Aegon, Arcelor Mittal, Philips & Royal Dutch.

– MKB Obligaties van Air Berlin, Enterprise Holdings, German Pellets, KTG Agrar, Praktiker, Rickmers en TRFI Funding.

– Achtergestelde en/of perpetuele obligaties en effecten van Achmea, Aegon, ASR, Casino Guichard, Credit Agricole, Depfa, Friesland-Campina, Fürstenberg, ING, Rabobank, SNS Reaal, SRLev, Tennet, Tier 1, 2 of 3? en CocoCOntingent COre tier-1 effecten, ook wel COntingent COnvertible genoemd. Achtergestelde obligaties met een vaste rente die niet meetellen bij het kernkapitaal maar die in tijden van nood automatisch omgezet worden in aandelen. Copyright Vladeracken’s

– Range Accrual Notes van de EIB en RBS

– Obligaties in een wereld van stijgende rentes, Lyxor Daily Double Short BundDit is een Duitse hypothetische obligatie met een coupon van 6% en een resterende looptijd van 8,5 tot 10,5 jaar. Op de Eurex worden futures op deze obligatie verhandeld en op deze futures zijn turbo’ s verkrijgbaar. Copyright Vladeracken ETF, ProShares Ultra Short 7 – 10 en 20 years TreasuriesSchuldpapier van de Amerikaanse overheid uitgegeven door het Bureau of Public Debt. Men onderscheidt Treasury bills, Treasury notes, Treasury bonds en TIPS. Copyright Vladeracken ETF

Wet- en regelgeving

– Cliëntclassificatie en Vermogensbeheer, Privacy policy, Total Cost of Ownership, SRI, corporate Governance en Ethiek,