De Technische Belegger Jaargang 29 • Nr 11 • 7 november 2023

Afgelopen donderdag kwam FED-voorzitter Powell met zijn maandelijkse rentebesluit. Hij gaf aan de korte rente in de VS voorlopig stabiel te zullen houden. Bovendien wees hij er voor het eerst op, dat de rentemaatregelen hun vruchten begonnen af te werpen, doordat overal een teruglopende economische activiteit viel te constateren. Hij wees daarbij op de sterk teruggevallen kredietverlening en op de inzakkende huizenmarkt in de VS. Tegelijkertijd constateerde hij dat de Amerikaanse economie verrassend robuust was met een boven verwachting goede groei in het 3de kwartaal.

De reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken in de financiële markten was een flinke koersstijging op de aandelenmarkten en een behoorlijke daling van de lange rente in de VS. Dat klinkt logisch, maar dat creëerde direct een nieuw probleem. Waar de yield curveEen curve die de effectieve rente percentages weergeeft van obligaties met verschillende looptijden. De helling van de curve geeft de snelheid aan waarmede het percentage stijgt of daalt naarmate de looptijd langer is. Teresa Fernandez is van mening dat de relatie tussen de 10-jaars Treasury en de 3-maands Treasury een goede indicatie geeft van de stand van de markt. Een stijging van de verhouding wijst op een stijgende aandelenmarkt en omgekeerd. Als de Ratio op 3,5 of hoger ligt betekent dit dat men long in de S&P500 moet gaan en wanneer de ratio negatief is moet men een shortpositie innemen in de S&P500. Copyright Vladeracken (het verschil tussen de korte en lange rente) in oktober geleidelijk vlakker was geworden werd deze direct weer negatief. Want de lange rente, die tot vlak onder de korte was gestegen, daalde terwijl de korte rente gelijk bleef. Een negatieve yield curveEen curve die de effectieve rente percentages weergeeft van obligaties met verschillende looptijden. De helling van de curve geeft de snelheid aan waarmede het percentage stijgt of daalt naarmate de looptijd langer is. Teresa Fernandez is van mening dat de relatie tussen de 10-jaars Treasury en de 3-maands Treasury een goede indicatie geeft van de stand van de markt. Een stijging van de verhouding wijst op een stijgende aandelenmarkt en omgekeerd. Als de Ratio op 3,5 of hoger ligt betekent dit dat men long in de S&P500 moet gaan en wanneer de ratio negatief is moet men een shortpositie innemen in de S&P500. Copyright Vladeracken zorgt er voor, met een vertraging van ongeveer 6 tot 9 maanden, dat de economische activiteit inzakt, met name doordat het verstrekken van nieuwe investeringskredieten dan inzakt. Dit laatste is al het geval sinds eind 2022, maar de economie in de VS is desondanks blijven groeien.

Ondertussen wijzen meer en meer cijfers erop, dat na de industrie nu ook de consument in het Westen de hand op de knip heeft gelegd. Niet alleen worden er veel minder huizen verhandeld dan ruim een jaar geleden (en dat geldt niet alleen voor Nederland maar is zowel in Europa, als in de VS en in China zichtbaar), maar de consument koopt ook beduidend minder witgoed, telefoons, auto’s, etc. Hoe beleggers denken, dat in zo’n omgeving, de winstgevendheid en de groei van het beursgenoteerde bedrijfsleven zal blijven voortduren is ons een raadsel.

Hoe het ook zij, de beurs heeft altijd gelijk en die vloog omhoog. Maar van echte doorbraken is nog geen sprake. Ons eerdere scenario, waar een flinke snelle neerwaartse beweging zou kunnen plaatsvinden in oktober / november, is duidelijk minder waarschijnlijk geworden. Maar de kans is groot, dat de bear marktEngelse term voor een markt die in zijn geheel een dalende trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken laat zien. In essentie is het een periode waarin de aandelen in een lange termijn dalende trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken zitten die vaak onderbroken wordt door scherpe rallies. Een bearEen belegger die negatief staat ten opzichte van de toekomstige marktontwikkeling. Copyright Vladeracken markt bestaat normaal gesproken uit drie fasen. De eerste fase is topvorming ofwel distributie, de tweede fase bestaat uit een constant dalende markt en de derde fase bestaat uit bodemvorming welke vaak gepaard gaat met paniek uitmondend in een blow-off waarin zelfs de meest optimistische belegger zijn stukken verkoopt. Men gaat ervan uit dat van een BearEen belegger die negatief staat ten opzichte van de toekomstige marktontwikkeling. Copyright Vladeracken Markt gesproken kan worden als er sprake is van een daling van 20% die voorafgegaan is door een stijging van 20%. Copyright Vladeracken, die zich wat ons betreft in de tweede poot omlaag bevindt, begonnen is aan een adempauze, nodig om zichtbaar te maken of de Amerikaanse economie blijft groeien zoals die dat nu doet, dan wel of de Amerikaanse economie inderdaad, zoals de FED aangaf, bezig is om te vertragen en daarmee alsnog, zij het later dan verwacht, een recessie in zal duiken. In dit scenario breekt er nu een relatief rustige fase aan, waarin omzetten opdrogen, aandelen nog iets duurder worden, maar er per saldo niet veel gebeurt op aandelenmarkten.

Belangrijk in dit scenario is de rentemarkt. De lange rente kan best vooruitlopen op de politiek die een Centrale BankDe Bank der banken. Bij deze bank kunnen andere banken terecht om geld te lenen en om geld te parkeren. De CB houdt toezicht op de financiële positie van de banken en zij is verantwoordelijk voor de uitgifte van bankbiljetten. In Nederland is het De Nederlandsche Bank (DNB). In Europees verband werkt zij samen met de Europese Centrale Bank en in het kader van Euroland is zij daaraan in zekere zin ook ondergeschikt. In de V.S. vervult de FED de rol van Centrale Bank. Copyright Vladeracken gaat hanteren. Als de FED in de loop van volgend jaar de rente zal laten zakken, dan kan de lange rente daarop nu al gaan zakken. De yield curveEen curve die de effectieve rente percentages weergeeft van obligaties met verschillende looptijden. De helling van de curve geeft de snelheid aan waarmede het percentage stijgt of daalt naarmate de looptijd langer is. Teresa Fernandez is van mening dat de relatie tussen de 10-jaars Treasury en de 3-maands Treasury een goede indicatie geeft van de stand van de markt. Een stijging van de verhouding wijst op een stijgende aandelenmarkt en omgekeerd. Als de Ratio op 3,5 of hoger ligt betekent dit dat men long in de S&P500 moet gaan en wanneer de ratio negatief is moet men een shortpositie innemen in de S&P500. Copyright Vladeracken wordt dan eerst negatiever, drukt daarmee een economie verder in een recessie, die dan vervolgens leidt tot een versoepeling van de rentepolitiek bij Centrale Banken. Maar als de economie blijft groeien zoals dat nu het geval is, dan zal de korte rente helemaal niet zakken en gaan we opnieuw een fase zien zoals we in september gezien hebben, waarbij de lange rente almaar verder bleef stijgen

en zich een sluipende crash op de obligatiemarkten voordeed. Want vroeg of laat zal de yield curveEen curve die de effectieve rente percentages weergeeft van obligaties met verschillende looptijden. De helling van de curve geeft de snelheid aan waarmede het percentage stijgt of daalt naarmate de looptijd langer is. Teresa Fernandez is van mening dat de relatie tussen de 10-jaars Treasury en de 3-maands Treasury een goede indicatie geeft van de stand van de markt. Een stijging van de verhouding wijst op een stijgende aandelenmarkt en omgekeerd. Als de Ratio op 3,5 of hoger ligt betekent dit dat men long in de S&P500 moet gaan en wanneer de ratio negatief is moet men een shortpositie innemen in de S&P500. Copyright Vladeracken weer normaal moeten worden om het bedrijfsleven ertoe te brengen weer te gaan investeren en banken ertoe te bewegen om weer krediet daarvoor te gaan verstrekken.

DAX Index op weekbasis (figuur 1)

Figuur 1 DAX IndexEen gemiddelde van de 30 meest verhandelde en grootste aandelen van de Duitse beurs. Copyright Vladeracken, weekgrafiek

Wij hebben er ditmaal voor gekozen om u precies dezelfde grafieken te tonen, die wij een maand geleden ook al hebben opgenomen, uiteraard bijgewerkt tot en met het slot van afgelopen vrijdag. En dus beginnen wij opnieuw met de weekgrafiek van de DAX IndexEen gemiddelde van de 30 meest verhandelde en grootste aandelen van de Duitse beurs. Copyright Vladeracken in figuur 1. Het herstel van donderdag en vrijdag is hier goed te zien. Maar ook zichtbaar is het feit dat hier geen enkele belangrijke trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken is gebroken en ook dat er geen enkele voorgaande top is overschreden. Eerder begint de grafiek veel weg te hebben van een kopschoudertop, die in de maak is waarbij afgelopen twee weken de neklijnSteun of weerstandsniveau onder andere in een Kop & Schouder patroon. De neklijn verbindt de toppen of bodems van het patroon afhankelijk van het feit of het een top- of bodemformatie is. Copyright Vladeracken van de formatie voor de derde keer is bereikt en de kop van het patroon nu ook klaar is. In dit scenario gaan we nu een rechter schouder zien ontstaan waarna de markt alsnog onder de neklijnSteun of weerstandsniveau onder andere in een Kop & Schouder patroon. De neklijn verbindt de toppen of bodems van het patroon afhankelijk van het feit of het een top- of bodemformatie is. Copyright Vladeracken op 14.870 punten wegzakt. Dit proces zal enige tijd in beslag nemen, afgaande op de linkerschouder ongeveer een maand, waarbij het grootste deel van de koersstijging alweer achter de rug is. Hoe het ook zij, dit beeld is absoluut geen koopsignaal. Want van een bodemproces is nog geen sprake. Als de markt nu verder opveert, dan zal daarna nog een test van de neklijnSteun of weerstandsniveau onder andere in een Kop & Schouder patroon. De neklijn verbindt de toppen of bodems van het patroon afhankelijk van het feit of het een top- of bodemformatie is. Copyright Vladeracken moeten plaatsvinden, voordat een gezonde opwaartse trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken kan gaan ontstaan. Dat betekent een reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken terug tot ongeveer 14.670 punten vanaf bijvoorbeeld de weerstandlijn, die nu op 15.450 is getekend.

Nasdaq 100 Index op weekbasis (figuur 2)

Figuur 2 Nasdaq 100 IndexEen index samengesteld uit de 100 naar marktwaarde gemeten grootste, meest verhandelde, nonfinancial aandelen met een notering op de Amerikaanse schermenbeurs. Copyright Vladeracken, weekgrafiek

Waar de DAX IndexEen gemiddelde van de 30 meest verhandelde en grootste aandelen van de Duitse beurs. Copyright Vladeracken per saldo nog steeds een toppatroon lijkt te vormen en dus een zwak beeld laat zien is het beeld van de Amerikaanse tech index, de Nasdaq 100 IndexEen index samengesteld uit de 100 naar marktwaarde gemeten grootste, meest verhandelde, nonfinancial aandelen met een notering op de Amerikaanse schermenbeurs. Copyright Vladeracken in figuur 2, positiever. Hier is sprake van een correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken in een min of meer zijwaarts, licht dalend patroon. Donderdag jongstleden werd de onderkant van dat patroon verlaten met een krachtige opleving. Vrijdag is de koers stilgevallen bij de bovenkant van dit kanaal. Vanaf dit punt zou de index door kunnen stomen, om het kanaal aan de bovenkant te verlaten, maar een korte reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken terug naar de steun op 14.400 zou het beeld per saldo sterker maken omdat er dan sprake is van een klein bodempatroon. Als de koers daarentegen direct doorloopt omhoog, dan is een pullback terug naar de bovenste dalende trendlijn logischer en kan vervolgens de weg omlaag zelfs in een gelijksoortige richting worden hervat. In dit scenario kan de index na enige tijd wel degelijk nog veel verder wegzakken, tot onder de meest recente bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken. 13.215 wordt dan het volgende doel.

De Russell 2000 Index op weekbasis (figuur 3)

Figuur 3 Russell 2000 IndexEen Amerikaanse index die wordt berekend uit de koersen van 2000 kleine tot middelgrote bedrijven (1001ste tot 3000ste grootste binnenlandse aandelen beoordeeld op basis van hun markt-kapitalisatie). Copyright Vladeracken, weekgrafiek

Ook de Russell 2000 liet een mooi herstel zien, vanaf de in de grafiek getekende horizontale steunlijn. Dit beeld is echter veel gevaarlijker. Als de index nu niet in sneltreinvaart doorstoot tot aan de bovenkant van het horizontale kanaal dat u tussen de twee rode lijnen in de figuur getekend ziet, dan is het herstel van afgelopen week slechts een adempauze voor een flinke tik omlaag door de onderste horizontale lijn. Figuur 3 zegt in feite dat het veel te vroeg is om nu al victorie te kraaien. En in een gezonde bullmarkt moet ook deze index de opgang bevestigen!

De Dow Jones Industrials Index op weekbasis (figuur 4)

Figuur 4 DJIA Index, weekgrafiek

De Dow Jones Industrials IndexEen gemiddelde van de 30 meest verhandelde en grootste (industriële en financiële) aandelen van de beurs in New York en op de NasdaqNational Association of Securities Dealers Automated Quotations. De Amerikaanse nationale schermenbeurs. Copyright Vladeracken. Copyright Vladeracken (DJIA) in figuur 4 liet ook een flink herstel zien, maar hier vond dat herstel boven een dalende trendlijn plaats. Dit is waarschijnlijk het sterkste beeld van dit moment. Hier is een herstel tot 34.165 op korte termijn goed mogelijk, maar hier is het ook goed denkbaar dat de index daarna, net als in scenario 2 voor de Nasdaq 100 IndexEen index samengesteld uit de 100 naar marktwaarde gemeten grootste, meest verhandelde, nonfinancial aandelen met een notering op de Amerikaanse schermenbeurs. Copyright Vladeracken, opnieuw omlaag duikt en dan verder wegglijdt langs de dalende trendlijn die nu rond 32.900 ligt. Per saldo biedt ook dit beeld dus nog geen zekerheid.

De AEX Index op dagbasis (figuur 5)

Figuur 5 AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken, daggrafiek

In figuur 5 is de daggrafiek van de AEX IndexEen gemiddelde van de 25 meest verhandelde en grootste aandelen van de Amsterdamse beurs. Opties op de AEX Index zijn van het Europese type. Copyright Vladeracken te zien. Een verder herstel tot ongeveer 747 gevolgd door een test van de bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken tussen 715 en 727 is het sterke scenario. Dan ontstaat er een bodempatroon met een hogere bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken en is een uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken omhoog tot boven 747 daarna een koopsignaal. Maar loopt de index nu in een keer op tot de weerstandKoersniveau waaronder koersen de neiging hebben om na een stijging te stabiliseren. Copyright Vladeracken op 754, dan is het scenario zwarter omdat er dan een geheel ander patroon in de maak is, dat net zo goed een adempauze is in de langere termijn weg omlaag. Een derde scenario is hier ook nog denkbaar, maar dat is buitengewoon negatief. In dat geval halen we komende week 747 niet eens, daalt de index opnieuw, nu tot net onder de laatste bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken op 711, stijgt weer opnieuw om nogmaals een net lagere top te zetten etc. Dan is sprake van een “running correction” in neerwaartse richting. Dat mondt uiteindelijk uit in een versnelling omlaag. Ons aanvankelijke idee, dat de markt in een duikvlucht zou kunnen belanden, komt dan, zij het enigszins vertraagd, alsnog uit. Laten we daar niet op hopen!

De rente in de VS en in Europa (figuur 6)

Figuur 6 Lange rente US$ versus €, weekgrafiek

In de inleiding schreven wij al dat de rente, na de persconferentie van FED-voorzitter Powell, aan de lange kant flink daalde, met name in de VS. Dat is goed te zien in de onderste helft van figuur 6. Maar ook hier is geen sprake van een uitbraakEen koerssprong, die optreedt als een aandeel een bepaald koerspatroon verlaat of een belangrijke trendlijn doorbreekt. Copyright Vladeracken. In Europa steeg de BundDit is een Duitse hypothetische obligatie met een coupon van 6% en een resterende looptijd van 8,5 tot 10,5 jaar. Op de Eurex worden futures op deze obligatie verhandeld en op deze futures zijn turbo’ s verkrijgbaar. Copyright Vladeracken futureIs een gestandaardiseerd contract voor de aan- of verkoop van de onderliggend waarde. Het verschil met een optieEr zijn twee soorten opties. De Amerikaanse stijl optie kan ten alle tijde tijdens de looptijd worden uitgeoefend. De Europese stijl optie kan alleen op de uitoefendatum worden uitgeoefend. De opties op aandelen genoteerd op de Europese Optiebeurs in Amsterdam zijn van het Amerikaanse type. Opties op indexen genoteerd op de Europese Optiebeurs in Amsterdam zijn van het Europese type. De hoeveelheid waarin de onderliggende waarde wordt genoteerd is in Amsterdam 100 aandelen, 10 troy ounce goud, 5.000 nominaal in obligaties, 10.000 Amerikaanse dollars. Copyright Vladeracken contract ligt hem in het feit dat een future altijd leidt tot uitoefening. Een future vormt derhalve altijd een verplichting terwijl een optieEr zijn twee soorten opties. De Amerikaanse stijl optie kan ten alle tijde tijdens de looptijd worden uitgeoefend. De Europese stijl optie kan alleen op de uitoefendatum worden uitgeoefend. De opties op aandelen genoteerd op de Europese Optiebeurs in Amsterdam zijn van het Amerikaanse type. Opties op indexen genoteerd op de Europese Optiebeurs in Amsterdam zijn van het Europese type. De hoeveelheid waarin de onderliggende waarde wordt genoteerd is in Amsterdam 100 aandelen, 10 troy ounce goud, 5.000 nominaal in obligaties, 10.000 Amerikaanse dollars. Copyright Vladeracken de bezitter het keuze recht geeft i.p.v. een verplichting. Copyright Vladeracken ook, maar niet verder dan de horizontale weerstandKoersniveau waaronder koersen de neiging hebben om na een stijging te stabiliseren. Copyright Vladeracken die wij rechts onderin hebben getekend. En de lange rente is net een Mammoettanker. Die keert niet binnen een paar dagen. Op zijn best zal er nu een patroon ontstaan, waarin de lange rente topt en de BundDit is een Duitse hypothetische obligatie met een coupon van 6% en een resterende looptijd van 8,5 tot 10,5 jaar. Op de Eurex worden futures op deze obligatie verhandeld en op deze futures zijn turbo’ s verkrijgbaar. Copyright Vladeracken futureIs een gestandaardiseerd contract voor de aan- of verkoop van de onderliggend waarde. Het verschil met een optieEr zijn twee soorten opties. De Amerikaanse stijl optie kan ten alle tijde tijdens de looptijd worden uitgeoefend. De Europese stijl optie kan alleen op de uitoefendatum worden uitgeoefend. De opties op aandelen genoteerd op de Europese Optiebeurs in Amsterdam zijn van het Amerikaanse type. Opties op indexen genoteerd op de Europese Optiebeurs in Amsterdam zijn van het Europese type. De hoeveelheid waarin de onderliggende waarde wordt genoteerd is in Amsterdam 100 aandelen, 10 troy ounce goud, 5.000 nominaal in obligaties, 10.000 Amerikaanse dollars. Copyright Vladeracken contract ligt hem in het feit dat een future altijd leidt tot uitoefening. Een future vormt derhalve altijd een verplichting terwijl een optieEr zijn twee soorten opties. De Amerikaanse stijl optie kan ten alle tijde tijdens de looptijd worden uitgeoefend. De Europese stijl optie kan alleen op de uitoefendatum worden uitgeoefend. De opties op aandelen genoteerd op de Europese Optiebeurs in Amsterdam zijn van het Amerikaanse type. Opties op indexen genoteerd op de Europese Optiebeurs in Amsterdam zijn van het Europese type. De hoeveelheid waarin de onderliggende waarde wordt genoteerd is in Amsterdam 100 aandelen, 10 troy ounce goud, 5.000 nominaal in obligaties, 10.000 Amerikaanse dollars. Copyright Vladeracken de bezitter het keuze recht geeft i.p.v. een verplichting. Copyright Vladeracken dus bodemt. Daar gaan weken, soms zelfs maanden overheen. Tot die tijd is de rentemarkt gevaarlijk, want de beweging van donderdag en vrijdag kan ook niets anders blijken te zijn dan een tijdelijke opleving. Als de korte rente in de komende maanden niet daalt, en daar ziet het niet naar uit, dan zal uiteindelijk de lange rente nog verder door kunnen stijgen. We gaan dan in figuur 6 verdere koersdalingen zien, die ongetwijfeld hun wissel op de aandelenmarkten gaan trekken.

De US$ en de € (figuur 7)

Figuur 7 US$ versus €, weekgrafiek

De koers van de $ is al een paar weken aan het dalen en de opmerkingen van de Amerikaanse FED-voorzitter hebben die beweging slechts versterkt. Logisch ook, want als de rente in de VS daalt, dan wordt de $ minder aantrekkelijk. Maar hier speelt ook de discussie in de Amerikaanse senaat een rol, over het verhogen van het budget en de steun aan Oekraïne. De nieuwe senaatvoorzitter is tegen en President Biden kan het daarom nog wel eens flink lastig krijgen in november. Dat zal de $ alleen maar verder verzwakken, zelfs als de lange rente vervolgens toch weer gaat oplopen in de VS. Hoe het ook zij, de weg in figuur 7 is omlaag gericht met nog geen enkel zicht op een aanstaand herstel voor de $.

Brentolie in US$ per vat (figuur 8)

Figuur 8 Brentolie in US$ per vat, weekgrafiek

Een recessie in de wereld is slecht voor de vraag naar olie en dat is te zien in figuur 8. Olieprijzen zijn met een correctieEen daling van de koersen met van tenminste 10%. Copyright Vladeracken bezig, een die waarschijnlijk nog aan het begin staat. Een verdere daling tot onder US$85 is vrij logisch in dit beeld. Maar een olieprijs die uiteindelijk zelfs naar de steun van US$75 zakt of zelfs tot op het niveau van US$62 past ook prima in dit beeld. Het gevaar, dat de olieprijzen nog flink verder omlaag gaan zakken is levensgroot.

Het Goud (figuur 9)

Figuur 9 Goud in US$ per troy ounce, weekgrafiek

In € raakte de koers van een troy ounce goud afgelopen maand opnieuw de oude toppen uit 2022 en 2023. Maar in $’s is dat niet het geval. En daarmee blijft hier het beeld in feite onveranderd t.o.v. een maand geleden. De vraag naar goud is hoog en nog altijd hoger dan het aanbod. Dat kan uiteindelijk voor verdere koersstijgingen zorgen. Maar zolang de oude toppen niet doorbroken worden is een volgende reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken omlaag altijd mogelijk met het gevaar dat dan uiteindelijk de oplopende trendDe richting van de markt. Een opwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen. Een neerwaartse trend wordt gekarakteriseerd door een opeenvolging van lagere bodems en lagere toppen. Copyright Vladeracken wel gebroken wordt. Als we echter een keuze moeten maken, dan is die nog steeds opwaarts gericht.

Beleggen en de Vladeracken Methodiek

Wij staan, ook na afgelopen week, nog steeds aan de zijlijn. Het kan zijn dat wij short posities in de komende dagen zullen afbouwen, maar dat is dan vooral omdat er een adempauze in de daling is begonnen, waarin je nooit precies weet hoe hoog een reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken zal kunnen uitpakken. Het risico op tijd- en premieverlies is dan te groot. Maar nieuwe aandelenposities aankopen doen we alleen daar waar wij nieuwe portefeuilles aan het inrichten zijn en dan nog met kleine stukjes per keer. Ondertussen blijven wij met onze aandelenportefeuilles achter lopen op de grotere indices, terwijl wij met onze obligatieportefeuilles juist aanzienlijk betere resultaten behalen dan de markt gemiddelden op dit terrein. In deze fase van de markt vinden wij dat helemaal niet erg.

Tabel 1 Resultaten Today’s-modellen (Vladeracken) *

* Het gaat hier om het netto behaalde rendementDe uiteindelijke opbrengst van een belegging. Bij aandelen bestaat het uit het dividend vermeerderd of verminderd met het koers-resultaat. Copyright Vladeracken, ná alle kosten. Voor oudere cijfers verwijzen wij u naar onze website.

De volgende uitgave van de Technische BeleggerEen maandblad dat de ontwikkelingen op de wereldwijde effectenmarkten analyseert en becommentarieert uitgaande van de Technische AnalyseEen vorm van markt analyse die uitgaat van vraag en aanbod en handelsvolume, waarbij men met behulp charts en formules gebaseerd op marktgegevens probeert vast te stellen in welke fase van haar ontwikkeling de markt zich bevindt. Copyright Vladeracken. Het wordt uitgegeven door Vladeracken BV en wordt gratis aan haar klanten ter beschikking gesteld. Copyright Vladeracken verschijnt op maandag 4 december 2023.

Meer informatie over vrijwel alle effectentransacties, welke wij in de portefeuilles van onze cliënten hebben uitgevoerd en andere beleggingsoverwegingen, welke uit onze dagelijkse analyses voortvloeien, treft u aan op onze websites, www.vladeracken.nl & www.todaysgroup.nl.

Blog, Twitter & Linked-In
Op de website www.vladeracken.nl en sinds november 2020 ook op www.todaysgroup.nl kunt u onder “Onze Research” artikelen vinden over de effecten waarin wij al dan niet beleggen evenals een wekelijkse update van onze beleggingsvisie. Wie zich in het Linked-In-netwerk opgeeft als contact van G.K. van Dommelen, wordt vervolgens doorlopend van nieuwe publicaties op de hoogte gebracht.

Reeds besproken onderwerpen:

Algemeen

– Onze ESG-politiek

– Hoe spreken de statistieken over 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 en voor 2020?

– Onze macro-economische- en rentevisie

– De Japanse beurs

– De aandelenbeurzen in de BRIC-landen

Aandelen

– Vastgoed: Corio, Meerdervoort Amaliawolde, Unibail-Rodamco, Wereldhave

– Aandelen: Aalberts, AB Inbev, Alten, Andritz, Aquafil, Arcadis, Atos, Avio, Azimut, BAM, Bourbon, CGG Veritas, Colruyt, Falck Renewables, Fugro, Hannover RE, Heineken (Holding), Hermès, ING, Koninklijke Olie, MTU Aero Engine, Nokian Renkaat, Novo Nordisk, Oeneo, Philips, Prosegur, Prosegur Cash, Saipem, Samsung, SAP, SBM Offshore, Schneider Electric, Sligro, Talanx, Unilever, Technip, Tenaris, Vallourec, Volkswagen

– Afdekken van aandelenrisico’s m.b.v. calls, puts, short sprinters en short trackers met een hefboomMen laat een gulden meermaals zijn invloed uitoefenen ten opzichte van de standaard investering. Dit kan bijvoorbeeld door in plaats van één aandeel, voor dat zelfde geld meerdere opties op dat aandeel te kopen. Zie voor een formule onder Leverage. Copyright Vladeracken

Overige onderwerpen

– Goud, Palladium, Platina en Zilver, de Amerikaanse Dollar, de Australische Dollar, het Britse £, de Japanse ¥en, de Noorse kroon, de Zwitserse Franc, de BRIC Valuta en een BRIC Valuta noteNaast normaal schuldpapier wordt hiermede ook gedoeld op effecten op grondstoffen of andere onderliggende waarden waarbij in het product een obligatiecompenent is verwerkt. Copyright Vladeracken, de Russische Roebel en Alpha creëren met valutamanagement

– Volatility, handelssytemen, derivaten, ETF’s, Fund Selector, TCO

– TA Indicatoren zoals Woodies CCI, Martingale, de Coppock Indicator en het Hindenburg Omenvan James R. Miekka. Het is een patroon uit de Technische Analyse. Miekka wilde daarmede een market crash voorspellen. Het bestaat uit een combinatie van een aantal indicatoren: 1. Het 52-weeks Voortschrijdend Gemiddelde van de New HighsHet aantal aandelen waarvan de slotkoers hoger is dan alle slotkoersen van het betreffende aandeel in de voorafgaande 12 maanden. Copyright Vladeracken en de New LowsHet aantal aandelen waarvan de slotkoers lager is dan de slotkoersen van datzelfde aandeel in de voorafgaande 12 maanden. Wanneer zich een downturn voordoet in de DJIA en het aantal New Lows is meer dan 400 als de markt weer keert, dan moet men er rekening mee houden, zo heeft Mike Burke vastgesteld, dat men te maken krijgt met een dubbele bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken waarvan de tweede bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken lager zal liggen dan de eerste. Blijft het aantal New Lows onder het getal van 400 dan heeft men te maken met een enkelvoudige bodemDieptepunt in de koersontwikkeling. Men onderscheidt onder andere de dubbele, de triple, de broadening, de V en de extended bodem. Eén van de manieren om de aanwezigheid van een bodem vast te stellen is de volgende regel: iedere koers welke voorafgegaan wordt door drie hogere en gevolgd wordt door twee hogere slotkoersen, kan beschouwd worden als een bodem. Copyright Vladeracken. Men hanteert in dit verband vuistregels. Als het aantal New Lows op de NYSE het getal 40 overschrijdt gedurende enkele dagen dan betekent dit dat de markt zich in een daling bevindt. Voor de NasdaqNational Association of Securities Dealers Automated Quotations. De Amerikaanse nationale schermenbeurs. Copyright Vladeracken gaat men uit van een getal van 70. Copyright Vladeracken op de New York Stock Exchange moeten beide groter zijn dan 2,2% van het aantal fondsen verhandeld op de genoemde beurs. Later werden er veranderingen aangebracht in deze regel. Men ging spreken van 2,5% en vooral van 2,8%, maar in het laaatste geval betrof het niet het totaal aantal verhandelde fondsen maar de som van de stijgers en dalers. Hiermede werd ingespeeld op een veel voorkomende kritiek omdat in het totaal aantal verhandelde fondsen zich ook veel fondsen zouden bevinden waarvan slechts sporadisch een koers werd vastgesteld; 2. Het kleinste van deze getallen moet groter zijn dan 75. Deze regel lieten latere analisten vallen, omdat hij eigenljk al besloten ligt in de eerste. Indien er 3200 tot 3300 fondsen in totaal verhandeld worden is 2,2% net iets minder dan 75; 3. Het 10-weeks Voortschrijdend Gemiddelde van de New York Stock Exchange Composite moet stijgend zijn. Miekka heeft calibraties uitgerekend ten behoeve van andere beurzen zodat deze ook kunnen worden gebruikt; 4. De McClellan Oscillator Het verschil tussen een kortere termijn gemiddelde van een koers met dat van een langere termijn gemiddelde van dezelfde koers. Copyright Vladerackenis negatief; 5. De nieuwe 52-weeks New High is niet groter dan 2 maal de nieuwe 52-weeks New Low. Als alle vijf criteria op een en dezelfde dag voldoen aan bovenstaande eisen dan is er sprake van een niet-geconfirmeerd Hindenburg Omen. Er sprake van een geconfirmeerd Hindenburg Omen als zich binnen 36 dagen een tweede Hindenburg Omen voordoet. Er is vastgesteld dat dit patroon sinds 1985 in slechts 24% van de gevallen een crash voorspelde. Wel werd iedere crash voorafgegaan door een Hindenburg Omen. In 41% werd het signaal gevolgd door een “˜panic Sell Off’. In 71% van de gevallen volgde een daling van de beurs met tenminste 5%. In minder dan 5% bleek het signaal niet gevolgd te worden door een negatieve beurs. Copyright Vladeracken

Obligaties

– Eurobonds, Euro TreasuriesSchuldpapier van de Amerikaanse overheid uitgegeven door het Bureau of Public Debt. Men onderscheidt Treasury bills, Treasury notes, Treasury bonds en TIPS. Copyright Vladeracken, staatsobligaties van de “PIGS”-landen, van Italië en van Nederland

– Bedrijfsobligatiefondsen, rentegroeifondsen en trackers zoals Lux-O-Rent, Carmignac Global Bond, First Trust Factor FX Fund, ING Renta Grf, JPM Global Bond Opportunity, Lyxor SGI Double Short Bund, ProShares Ultra Short Treasury en het Robeco Global Dynamic Duration Fund

– Credit Linked Notes, Floored en Reversed Floaters en Inflatielinkers en de HICP Inflatie Index en Steepeners van Aegon, BNG, Deutsche (Post)Bank, Ned. Waterschapsbank, NIBC, Rabobank en RBS en Hybride en variabele renteobligaties van Linde

– High yield en bedrijfsobligaties van Altice, Amaliawolde, Bombardier, Cirsa Gaming, Clondalkin, ConvaTec Healthcare, FCE Bank, FGA Capital, Findus Group, Gazprom, Gazprombank, Heidelberg Zement, ING, Servus, Stork TS, Sunrise en Volkswagen.

– Memory Coupon Notes op Aegon, Arcelor Mittal, Philips & Royal Dutch.

– MKB Obligaties van Air Berlin, Enterprise Holdings, German Pellets, KTG Agrar, Praktiker, Rickmers en TRFI Funding.

– Achtergestelde en/of perpetuele obligaties en effecten van Achmea, Aegon, ASR, Casino Guichard, Credit Agricole, Depfa, Friesland-Campina, Fürstenberg, ING, Rabobank, SNS Reaal, SRLev, Tennet, Tier 1, 2 of 3? en CocoCOntingent COre tier-1 effecten, ook wel COntingent COnvertible genoemd. Achtergestelde obligaties met een vaste rente die niet meetellen bij het kernkapitaal maar die in tijden van nood automatisch omgezet worden in aandelen. Copyright Vladeracken’s

– Range Accrual Notes van de EIB en RBS

– Obligaties in een wereld van stijgende rentes, Lyxor Daily Double Short BundDit is een Duitse hypothetische obligatie met een coupon van 6% en een resterende looptijd van 8,5 tot 10,5 jaar. Op de Eurex worden futures op deze obligatie verhandeld en op deze futures zijn turbo’ s verkrijgbaar. Copyright Vladeracken ETF, ProShares Ultra Short 7 – 10 en 20 years TreasuriesSchuldpapier van de Amerikaanse overheid uitgegeven door het Bureau of Public Debt. Men onderscheidt Treasury bills, Treasury notes, Treasury bonds en TIPS. Copyright Vladeracken ETF

Wet- en regelgeving

– Cliëntclassificatie en Vermogensbeheer, Privacy policy, Total Cost of Ownership, SRI, corporate Governance en Ethiek